Nederlands stelsel van gezondheidszorg vaak minder begrijpelijk voor mensen met migratieachtergrond

De wijze waarop in Nederland de gezondheidszorg is geregeld wordt doorgaans als ‘zeer goed’ beoordeeld. Toch blijkt lang niet iedereen te profiteren van het gezondheidszorgsysteem: mensen met een migratieachtergrond geven bijvoorbeeld aan problemen te hebben om hun weg te vinden binnen de Nederlandse gezondheidszorg. Met hun policy brief Barriers to the Dutch Healthcare System bezien de Utrechtse onderzoekers Verena Seibel en Jelena Arsenijevic welke problemen mensen met een migratieachtergrond ervaren bij het Nederlandse gezondheidsstelsel. Seibel: “Om te garanderen dat iedereen gelijke toegang krijgt tot alle gezondheidsdiensten zou het verstandig zijn om deze ook door de bril van mensen met een migratieachtergrond te bekijken.”

Seibel en Arsenijevic ondervroegen zowel mensen met een Nederlandse achtergrond als mensen met een migratieachtergrond. “Binnen de groep met een migratieachtergrond onderscheidden we een eerste en een tweede generatie. De eerste generatie zijn mensen die buiten Nederland zijn geboren, de tweede generatie zijn mensen die in Nederland zijn geboren en van wie ten minste één ouder buiten Nederland is geboren.”

Meer dan 20% van de migranten heeft de afgelopen 5 jaar gebruikgemaakt van gezondheidszorg buiten Nederland.

Gezondheidszorg buiten Nederland

Uit hun onderzoek blijkt dat slechts 52% van de eerste generatie en 47% van de tweede generatie migranten (helemaal) tevreden is met de Nederlandse gezondheidszorg. Ze ervoeren onder meer een ongelijke behandeling. Ter vergelijking: onder de mensen met een Nederlandse achtergrond is 70% helemaal tevreden. “Als gevolg hiervan heeft meer dan 20% van de migranten de afgelopen 5 jaar gebruikgemaakt van gezondheidszorg buiten Nederland.”

Deelname aan preventieve screening, bijvoorbeeld op borstkanker, laat ook een discrepantie in participatie zien.

10 minuten per patiënt

Wat het vertrouwen in het Nederlandse stelsel van de gezondheidszorg ook niet helpt is het gebrek aan kennis van hoe dit stelsel werkt. “Slechts 54% van mensen met migratieachtergrond weet dat een huisarts 10 minuten heeft per patiënt. 71% van Nederlanders weet dit.” Deelname aan preventieve screening, bijvoorbeeld op borstkanker, laat ook een discrepantie in participatie zien tussen mensen met een Nederlandse en een migratieachtergrond: “Onder Nederlandse vrouwen vanaf 50 jaar oud doet meer dan 80% mee aan deze in de screening. Bij eerste generatie migranten is dit percentage 64%, bij tweede generatie migranten slecht 43%.”

Wat te doen?

In hun policy brief geven de onderzoekers enige aanbevelingen. Die lopen uiteen van maatregelen als ‘verstrek informatie over de gezondheidszorg in de moedertaal van de migranten’ tot ‘geef zorgverleners extra tijd voor patiënten met taal- of culturele barrières.’ Arsenijevic: “Dit om de kans te vergroten dat iedereen profiteert van de Nederlandse gezondheidszorg.”