Migranten aantrekken voor het revitaliseren van krimpregio’s

Migranten en vluchtelingen zouden zich moeten kunnen vestigen in gebieden waar ze het best tot hun recht komen. Daarmee is een succesvol integratiebeleid meer gediend dan met de huidige ‘top-down’ verdeling over Europa, zeggen ontwikkelingsgeografen van de Universiteit Utrecht. De onderzoekers ontvingen een Horizon 2020-subsidie van €3 miljoen, waarmee ze gaan bekijken hoe de vestiging van migranten van buiten de EU kan bijdragen aan de leefbaarheid van krimpregio’s. Het consortium van de onderzoekers richt zich op lokale initiatieven, die de integratie van migranten stimuleren en daarmee een impuls leveren aan plattelandsgebieden die nu kampen met leegloop en economische achteruitgang.

Het internationale consortium Welcoming Spaces onderzoekt nieuwe wegen voor het samengaan van twee beleidsmatige uitdagingen: hoe kun je Europese krimpregio’s er weer bovenop helpen en waarmee bevorder je een succesvolle integratie van migranten van buiten de EU. Hiervoor hebben de onderzoekers 50 voorbeelden van zulke ‘Welcoming Spaces’ geselecteerd in heel Europa. Een ‘Welcoming Space’ is een lokaal initiatief om migranten aan te trekken en de regio te revitaliseren.

Riace keert het tij

In diverse dorpen en kleinere steden in Europa zijn Welcoming Spaces geïnitieerd, die banen moeten opleveren, het welzijn verbeteren en leegstaande huizen gebruiken om vluchtelingen in onder te brengen. Het Italiaanse bergdorp Riace is zo’n Welcoming Space. Het dorp werd geteisterd door leegloop totdat de burgemeester besloot het roer om te gooien en een vooraf vastgesteld aantal migranten te verwelkomen, die wonen en werken als integraal deel van de lokale gemeenschap. Het succes bleef niet uit: zowel de bevolkingscijfers als de economie van het dorp lieten een gestage vooruitgang zien. Bovendien werd de burgemeester van Riace in 2016 door het tijdschrift Fortune verkozen tot een van ‘s werelds 50 grootste leiders.

Verschillende perspectieven

Het doel van ‘Welcoming Spaces’ is het creëren van een platform dat dergelijke voorbeelden zichtbaar maakt en dat beleidsmakers en onderzoekers in staat stelt te leren van geslaagde én mislukte initiatieven, tegen diverse geografische, politieke en maatschappelijke achtergronden. De geselecteerde voorbeelden worden geanalyseerd vanuit verschillende invalshoeken, variërend van  representaties van de publieke opinie en de media, de geografische and institutionele context en de  handelingsperspectieven van lokale inwoners en migranten.

Over Welcoming Spaces

Welcoming Spaces wordt gecoördineerd door prof. dr. Annelies Zoomers (onderzoeksleider), dr. Maggi Leung, dr. Karin Geuijen, dr. ir. Marlies Meijer en dr. Bianca Szytniewski. Andere projectleden van de Universiteit Utrecht zijn prof. dr.  Barbara Oomen, prof. dr. Tine de Moor, dr. Ilse van Liempt en dr. Sergio España. De Universiteit Utrecht leidt dit onderzoeksproject dat een brug slaat tussen twee van haar strategische thema’s: Instituties voor Open Samenlevingen (IOS) en Pathways to Sustainability. Het onderzoek wordt uitgevoerd door een multidisciplinair team van academische en niet-academische partners uit eigen land maar ook uit Duitsland, Spanje, Italië en Polen. Het onderzoeksvoorstel is geschreven met zaaigeld toegekend door IOS. Het bouwt voort op eerder onderzoek uitgevoerd in het kader van het onderzoeksprogramma Urban Futures – Transmobilities van het departement Sociale Geografie en Planologie en de IOS-hub Future of Citizen-based Initiatives (FOCI).