Met een handjevol medestudenten de diepte in

Studente met boek op schoot neemt deel aan een online werkgroep

Een gemiddelde werkgroep telt al gauw zo’n 25 studenten. Als je écht eens de diepte in wilt gaan op een bepaald onderwerp moet de groep flink kleiner, vonden studenten van de bachelor Culturele Antropologie. Met tijd en ondersteuning vanuit de EMP kon de opleiding hieraan tegemoetkomen. Met als resultaat: verdiepende close reading sessies van maximaal zes studenten. En opdrachten waarin soms hele persoonlijke verhalen gedeeld werden.

‘De studenten kwamen zelf bij ons met een lijst onderwerpen die zij heel graag verder wilden uitpluizen. Uiteindelijk kozen we voor het thema Moraliteit in antropologie’, vertelt docent Tessa Diphoorn, die het nieuwe keuzevak samen met collega Nikkie Wiegink heeft opgezet en begeleid. 

Het verzoek van de studenten kwam voor Tessa en Nikkie niet als verrassing. Tessa: ‘De opleiding Culturele Antropologie heeft vele cursussen met uiteenlopende thema’s, en tijdens de werkgroepen is er soms gewoon niet voldoende tijd om gedetailleerd op de stof in te gaan. In een kleine groep is die ruimte er wel.’

Close reading sessies

Tessa en Nikkie gebruikten (online) close reading sessies als werkvorm. Studenten lazen twee teksten per week en schreven hierover een reflectieverslag. Elke week was een ander studentenduo in the lead om alle verslagen te verzamelen, de sessie voor te bereiden en de discussie te leiden. Vragen die besproken werden, waren bijvoorbeeld: Welke auteurs hebben binnen dit thema de beste expertise en hoe weet je dat? Waar komen hun argumenten vandaan? Wat vinden we van de opbouw en structuur van het artikel? En hoe verhoudt dit stuk tot de literatuur van de voorgaande weken? 

Opdrachten met een persoonlijk insteek

Een van de opdrachten voor studenten was om een persoonlijke ervaring te koppelen aan de theorie over moraliteit, en om hun verhaal hierover te visualiseren in een videoclip. Nikkie: ‘Studenten kwamen met de meest creatieve dingen. Zo is een van de studenten haar eigen familiegeschiedenis ingedoken, en heeft ze haar broers geïnterviewd. Het werd een emotioneel en beladen verhaal, dat theoretisch heel goed was ingestoken.’

Het was een voorrecht om een keer echt als academici samen pittige debatten aan te pakken.

Student Culturele Antropologie

Populair 

Het keuzevak was populair bij de studenten, al werden er wel de nodige ingangseisen gesteld aan deelname. Er deden 22 studenten mee, verdeeld over vier groepen. Uit de evaluaties bleek dat studenten de kleinschaligheid van het onderwijs erg waarderen: 

  • Ik heb over dingen nagedacht waar ik nooit eerder over na heb gedacht. Geweldig om werkgroepen van zo'n klein formaat te hebben.
  • Het was een voorrecht om een keer echt als academici samen pittige debatten aan te pakken, ik gun het iedereen.
  • Het toont een heel andere kijk op antropologie en antropologisch onderzoek die bij andere cursussen binnen de faculteit niet aan bod komt.

Praktische en onderwijskundige hulp

Lindy Wijsman (Onderwijsadvies & Training) was als onderwijskundig adviseur betrokken bij de opzet en evaluatie van de cursus. In het voortraject dacht zij bijvoorbeeld mee over het vertalen van de leerdoelen naar het niveau van de cursus en geschikte opdrachten. Tessa: ‘Daarnaast gaf Lindy ook hele praktische hulp. Zoals hoeveel uur je moet rekenen voor bepaalde onderdelen, en wat je eigenlijk kunt vragen van een student. Daar stond ik nooit zo bij stil, dus het was heel fijn dat iemand meekeek.’

Daarnaast kregen de docenten ook hulp van student Jari Tönjes, die het honoursprogramma volgt. Nikkie: ‘Een van zijn opdrachten was de zogenaamde creative challenge, waarbij Jari een literatuurlijst voor ons heeft samengesteld met boeken en artikelen die we tijdens onze leessessies konden gebruiken.’

Persoonlijke inzichten

Ook al ligt nog niet vast wanneer het kleinschalige vak opnieuw gepland worden, beide docenten hebben wél nieuwe inzichten opgedaan die ze meenemen in hun onderwijs. Zo denken ze dat close reading ook kan werken met iets grotere groepen. En ook het op een creatieve manier vertellen van een persoonlijk verhaal, gekoppeld aan de theorie, kan prima bij andere vakken gebruikt worden. 

Een hoorcollege hoeft geen drie uur te duren

Tessa vertelt tot slot dat zij heeft beseft dat een hoorcollege niet per se drie uur hoeft te duren. ‘Een plenaire uitleg is heel handig, maar studenten begrijpen de stof ook heel goed zonder lange hoorcolleges. Ik streef nu naar colleges van maximaal één tot anderhalf uur’. 

Over de EMP

De Educatieve Middelen Pool (EMP) biedt faculteiten van de UU de mogelijkheid om onderwijskundig advies in te huren voor verbetering en innovatie van het onderwijs. De EMP kan worden ingezet voor een cursus, een studieonderdeel, methode of instrument, een compleet curriculum, onderwijsorganisatie of kwaliteitsborging. 

Dit artikel is onderdeel in een reeks over EMP-projecten van de UU