Onderzoekers van het IRAS werken samen met Google en andere partners mee aan een groot project in Oakland (VS) om de luchtverontreiniging in steden te meten. Google Street View Cars rijden daar rond met ingebouwde meetapparatuur die luchtverontreiniging met een veel hogere resolutie kunnen meten dan vaste meetstations. Het onderzoek verscheen onlangs in het Amerikaanse tijdschrift Environmental Science & Technology. "Deze studie is veel groter dan wat er tot nu toe is gedaan. Nog nooit heeft iemand de luchtkwaliteit in steden voor elke straat gemeten."

Wereldwijd wordt zeer veel onderzoek gedaan naar de effecten van luchtkwaliteit. Er zijn nationale meetnetten om luchtkwaliteit te meten, maar deze netwerken hebben maar een aantal monitorplekken per stad. In Nederland zijn er binnen het landelijke meetnet bijvoorbeeld 'maar' zestig van die continue meetstations. "Dat is voldoende om iets over luchtkwaliteit in zijn algemeenheid te zeggen, maar niet met een hele fijne resolutie", zegt IRAS-onderzoeker en mede-auteur Roel Vermeulen. "Daarom gebruiken we nu in onderzoek vaak rekenmodellen die verontreinigingen voorspellen op basis van gedetailleerde informatie over bijvoorbeeld verkeer. Maar we waren tot nu toe niet in staat om de luchtkwaliteit in elke straat echt te meten. Met mobiele platforms zoals de Google Street View Cars kunnen we de blootstelling veel gedetailleerder meten."

Beter zicht op verontreinigingsbronnen

Het project is de eerste studie van deze omvang wereldwijd die luchtkwaliteit meet over een groot gebied. "Het gaat om een gebied van ruim dertig vierkante kilometer, absoluut de grootste dataverzameling ooit. Daardoor krijg je veel beter zicht op lokale verschillen door verschillende verontreinigingsbronnen. Het laat mooi zien wat we met nieuwe technieken zouden kunnen. We zouden deze meetsets op den duur bijvoorbeeld ook op andere voertuigen kunnen zetten, zoals Post-NL, DHL of bussen."

Vijf keer nauwkeuriger

Doordat de Google Street View Cars bewegen, zijn de meetresultaten ruimtelijk gezien vier tot vijf keer nauwkeuriger dan de reguliere stationaire metingen in Oakland. In Nederland rijdt momenteel ook een eigen meetauto van het IRAS rond, uitgerust met meetapparatuur om de luchtkwaliteit te meten. De metingen zijn vergelijkbaar, maar het instrumentarium in de Google Street View Cars is geavanceerder (partnership met ACLIMA).

'Hotspots'

"We gebruiken ons groene IRAS-autootje tot nu toe vooral om bepaalde gebieden te meten, waarna we rekenmodellen maken van deze metingen. Het verschil met Google is dat we in Oakland geen model hebben gemaakt, maar werkelijk alle straten herhaaldelijk hebben bemeten. Op deze manier proberen we luchtverontreiniging in een stad te meten met een resolutie die tot nu toe niet mogelijk was. Daardoor kunnen we naast het algemene patroon ook ‘hotspots’ identificeren."

Waarom gebeurt het onderzoek in Oakland?
"Oakland is dicht bij San Francisco en daar zit een vestiging van Google. Oakland is interessant om dat het een aantal snelwegen heeft, een luchthaven, en een grote haven. Maar de techniek die we hebben toegepast, kan zo naar Nederland worden overgezet. Sterker nog, dat doen we natuurlijk al met onze platforms. Maar je zou dit veel groter kunnen aanpakken en dan kunnen we ook in Nederland veel gedetailleerdere kaarten krijgen."

Koppelen aan gezondheidsgegevens

Het project is voorlopig nog niet afgerond. De onderzoekers maken nog rekenmodellen op basis van de metingen en bekijken hoeveel metingen nodig zijn om goede luchtkwaliteitskaarten te kunnen maken. Verder willen ze de metingen koppelen aan gezondheidsgegevens in Oakland. "Het is goed denkbaar dat we dit op den duur ook in Nederland gaan doen. Zo meten we momenteel ultrafijnstof in heel Nederland en gaan we de mobiele platforms gebruiken in het onderzoek Veehouderij en gezondheid van omwonenden (VGO)."

Lees meer over het Google-project.