Meet... Zowi Vermeire

Welke impact heeft de digitale wereld op de kijk van jongeren op het onderwijs? Dat is een van de vragen waar jeugdonderzoeker Zowi Vermeire zich mee bezig houdt. Ze onderzoekt hoe jongeren via online activiteiten anders zijn gaan denken over hoe en wat ze leren. “Ik gebruik online omgevingen als een inspiratiebron om met een andere blik naar het reguliere onderwijs te kijken.”

Waar gaat je promotieonderzoek over?

“Als promovendus bij de faculteit Sociale Wetenschappen heb ik me ondergedompeld in een aantal online leergemeenschappen op YouTube, Twitch en TikTok waarin jongeren actief zijn. Daarbij heb ik jongeren geïnterviewd en ze geobserveerd. Als we aan leren denken, denken we meestal aan school. Maar ik kijk juist naar hoe jongeren leren in hun vrije tijd als ze op sociale media actief zijn. Hoe worden die platformen gebruikt om je op een andere manier te ontwikkelen dan op school? Vervolgens kunnen er misschien ook andere ideeën ontstaan over wat het betekent om een ‘ontwikkeld’ persoon te zijn. Misschien denken ze wel: ‘Ik heb helemaal geen diploma meer nodig van school, ik kan online mijn eigen diploma samenstellen op een manier die ik fijn vind’.”

Je onderzoek is nog niet afgerond, maar heb je al een paar bevindingen die je kan delen?

“In een online gemeenschap van ethische hackers op Twitch helpen jongeren elkaar met het leren van programmeren om daarmee tools te bouwen waarmee ze bedrijven legaal hacken om hen te helpen hun beveiliging op orde te brengen. Binnen die gemeenschap wordt een universiteitsdiploma bijna minder vertrouwd dan het opdoen van online kennis. Volgens hen loopt het reguliere onderwijs namelijk achter de feiten aan als het gaat om deze online inzichten. Een ander voorbeeld zijn gamers op Twitch die livestreamen hoe ze zo snel mogelijk een game uitspelen, zogenaamde ‘speedrunners’. Dat gaat regelmatig fout en ze moeten vaak opnieuw beginnen. In scholen ervaren jongeren tegenwoordig veel prestatiedruk: er is geen ruimte om te falen. Online zien ze dat dit wel kan en kunnen zo in die online omgeving aan die druk ontsnappen.”

Young People Learning in Digital Worlds is een groter project waar jouw onderzoek onder valt. Wat zou je willen dat mensen meenemen uit jouw onderzoek?

“De toon over sociale media en jongeren is vrij negatief, maar als jongeren het daar niet naar hun zin hadden, zouden ze niet zo veel tijd online spenderen. De risico’s van online zoals het waarborgen van privacy en de opslag van data moeten niet gebagatelliseerd worden. Maar ik denk dat het ook belangrijk is dat we niet uit het oog verliezen dat heel veel jongeren plezier en waarde halen uit online omgevingen. Daarom denk ik dat het belangrijk is als docenten in het onderwijs, maar ook ouders, de online-ervaringen van jongeren serieuzer nemen en daarover in gesprek gaan. Door te luisteren naar wat jongeren juist aanspreekt online, kunnen we misschien leren hoe zij zelf graag onderwezen zouden willen worden. Dat is meer dan af en toe een YouTube filmpje laten zien in de klas. Het gaat om manieren van leren die door technologie veranderen. Er zijn door de tijd heen altijd technologische veranderingen geweest waardoor onderwijs verandert en dan is het goed om te kijken welke componenten je in wilt zetten en welke niet.”

Wat zou je later nog willen onderzoeken en welke interdisciplinaire samenwerkingen zou je nog aan willen gaan?

"Ik zou nog wel meer participatief onderzoek willen doen, dus met jongeren samen. De kennis die ik uit observaties van groepen mensen haal, kan ik dan weer teruggeven aan die doelgroepen en daarover met hen in gesprek gaan. Daarnaast zou ik het tof vinden om met onderzoekers van computer science samen te werken. Zij hebben meer inzicht in de technische, achterliggende mechanieken van de onlinewereld. Het is dan vooral interessant om het technische te verbinden met dit huidige onderzoek binnen de sociale wetenschappen en mijn achtergrond in de geesteswetenschappen om zo nieuwe inzichten te verkrijgen.”