Koninklijke onderscheiding voor Mark Bovens

Mark Bovens portretfoto
Mark Bovens. Foto: Ed van Rijswijk.

Tijdens zijn afscheid van de Universiteit Utrecht, heeft hoogleraar Bestuurskunde Mark Bovens een koninklijke onderscheiding gekregen. Wethouder en loco-burgemeester Lot van Hooijdonk van de gemeente Utrecht benoemde hem in naam van de Koning tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. 

Vakgenoten noemen u een excellente wetenschapper die nationaal en internationaal tot een van de meest gerespecteerde experts op het gebied van de bestuurskunde  hoort. U inspireerde niet alleen generaties onderzoekers en studenten, u was ook een gewaardeerd bestuurder en adviseur van de Nederlandse regering. Met uw boeken, tijdschriftartikelen, oraties, colleges, rapporten en bundels droeg u bij aan het maatschappelijk debat en verrijkte u onze woordenschat. U leverde kortom, een geweldige bijdrage aan het verbeteren van het openbaar bestuur, aldus de loco-burgemeester, alvorens zij hem de versierselen opspeldde in de aula van het Academiegebouw.

Afscheidscollege: Opleiding als nieuwe verzuiling


Mark Bovens is met ingang van 1 december 2024 met emeritaat. Op vrijdag 29 november nam hij afscheid met een college getiteld ‘Opleiding als nieuwe verzuiling. En wat dit betekent voor de universiteit’.

Enkele citaten uit de rede:

'Opleiding is dus de nieuwe verzuiling. Nog meer dan de katholieken, protestanten en openbaren uit de vorige eeuw, leven academisch en praktisch geschoolden in gescheiden sociale werelden. Ze trouwen niet met elkaar, ze wonen in andere steden en wijken, hun kinderen zitten op andere scholen en andere clubs, ze stemmen op andere partijen en ze denken heel anders over de grote sociale kwesties van deze tijd.'

'De meritocratie is in de afgelopen decennia buiten haar oevers getreden. Anders dan in de vorige eeuw is er tegenwoordig één zuil die in alle belangrijke sociale domeinen en politieke arena’s aan het langste eind trekt, en dat is de zuil van de academisch geschoolden. Dat is een bron van ressentiment en rancune.

De winst van de BBB en de PVV bij de vorige verkiezingen valt in dit licht goed te begrijpen. Het hoofdlijnenakkoord van het kabinet-Schoof laat zich lezen als een revanche op de diplomademocratie. Het staat vol met ‘nare’ dingen voor academisch geschoolden, zoals een hogere btw op boeken en cultuur, minder ontwikkelingshulp, en minder aandacht voor natuur en klimaat. En het belooft aantrekkelijke dingen voor praktisch geschoolden, zoals lagere lasten voor autorijden, meer vaste arbeidscontracten, minder migranten en een halvering van het eigen risico in de zorg.

Het is dan ook geen toeval dat het vertrouwen in de politiek en in het kabinet met name onder praktisch opgeleiden spectaculair steeg na het aantreden van het kabinet Schoof. Eindelijk een kabinet waarin hun zorgen en belangen op de agenda staan.'

U kunt de volledige rede hieronder downloaden.

De positie van universiteiten


Op DUB verscheen een artikel over de rede: 'Universiteiten zullen een zekere nederigheid moeten tonen.'

Download de afscheidsrede van Mark Bovens (pdf)
Artikel op DUB over de afscheidsrede van Mark Bovens (website)

Interview met Mark Bovens


Mark Bovens stond bij de Universiteit Utrecht onder andere aan de basis van het Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO), de gelijknamige, succesvolle opleiding en gaf vorm aan het bestuurskundig onderzoek in Utrecht, dat ondertussen internationaal gerenommeerd is. Hij was daarnaast vanaf het eerste begin lid van het programmateam van het Strategische onderzoeksthema Institutions for Open Societies (IOS) van de Universiteit Utrecht. Bovens is bij velen bekend als bedenker van begrippen als ‘klokkenluiden’, de ‘diplomademocratie’ en ‘doenvermogen’ en vanwege zijn invloedrijke werk voor de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR).

Naar aanleiding van zijn emeritaat gaf Mark Bovens een interview over zijn leven en werk. Lees het volledige interview ‘Je moet jezelf niet als maatstaf nemen’:

Ga naar het interview met Mark Bovens (website)