Katten en honden vormen geen reservoir voor coronavirus

Zonder infecties bij huisdieren was coronapandemie niet wezenlijk anders verlopen

In huishoudens wordt het coronavirus (SARS-CoV-2) regelmatig overgedragen van besmette mensen naar katten en honden. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht, Wageningen University & Research en Erasmus Medisch Centrum. De onderzoekers vonden geen aanwijzingen dat het virus zich onafhankelijk van de mens in katten- of hondenpopulaties kan handhaven. De rol van deze huisdieren in de huidige coronapandemie zien zij dan ook als verwaarloosbaar. Het onderzoek werd uitgevoerd in opdracht van de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

“Voor deze studie was al bekend dat honden en katten experimenteel en in het veld besmet konden worden”, zegt Arjan Stegeman, projectleider en hoogleraar Gezondheidszorg Landbouwhuisdieren bij de Universiteit Utrecht. “Hun vatbaarheid voor infectie en nauwe relatie met de mens maakten het relevant te achterhalen of honden en katten mogelijk een virusreservoir kunnen vormen, of als vector [overbrenger van ziekteverwekker, red.] helpen om de viruscirculatie in stand te houden.” Dit leidde tot het onderzoeksproject Fighting COVID-19 in animals and humans, a One Health approach, uitgevoerd door verschillende onderzoeksgroepen, verenigd binnen het Netherlands Centre for One Health (NCOH). De faculteit Diergeneeskunde coördineerde het project, dat na anderhalf jaar is afgerond.

Aan elkaar overdragen

Uit het onderzoek blijkt dat experimenteel geïnfecteerde katten het virus effectief kunnen vermenigvuldigen. "Zij kunnen het onderling aan elkaar overdragen als ze langdurig in dezelfde ruimte verblijven en besmettelijk virus in de omgeving brengen”, zegt Mart de Jong, als hoogleraar Kwantitatieve veterinaire epidemiologie bij Wageningen University & Research betrokken bij het onderzoek. "Verder kunnen katten besmet raken in een omgeving waarin het virus aanwezig is, maar die kans is kleiner dan bij direct contact met een geïnfecteerde kat. Katten en honden worden meestal niet ziek van een infectie met SARS-CoV-2."

“Infectie van kat op mens hebben we in dit onderzoek niet aangetoond”, zegt De Jong. “Maar in een besmet huishouden neemt het aantal besmette personen toe als er meer katten per persoon aanwezig zijn. Dit kan erop wijzen dat de kat als vector kan optreden voor infectie bij de mens.” De rol van honden en katten bij de epidemische verspreiding van SARS-CoV-2 in Nederland is tot nu toe verwaarloosbaar geweest, constateren de onderzoekers. “Zonder infecties bij honden en katten was de epidemie niet wezenlijk anders verlopen.”

Houd besmette katten binnen

Het is aan te bevelen om in een huishouden mensen die besmet zijn met SARS-CoV-2 af te zonderen van katten en honden, adviseert projectleider Stegeman. “Katten vertonen na infectie vaak geen verschijnselen, maar kunnen de infectie wel naar andere katten overdragen en besmettelijk virus in de omgeving brengen. Daarom is ons advies om katten uit besmette huishoudens binnen te houden.” Voor honden geldt in principe hetzelfde, maar die mogen wel kort worden uitgelaten aan de lijn.