Jan Lipfert benoemd tot hoogleraar Experimental Biophysics & Bio-Inspired Materials
Per 1 februari is prof. Jan Lipfert benoemd tot hoogleraar Experimental Biophysics & Bio-Inspired Materials bij het departement Natuurkunde. Met deze leerstoel versterkt hij de verbindingen tussen experimentele natuurkunde en de aangrenzende biofysica- en life science-groepen in Utrecht. Biofysica is een interdisciplinair onderzoeksgebied waarin natuurkundige benaderingen en methoden worden toegepast om biologische verschijnselen te bestuderen, te begrijpen en aan te passen.
Voordat hij naar Utrecht kwam, werkte Lipfert als hoogleraar en vice-decaan aan de Ludwig-Maximilians-Universität München. Eind 2020 behaalde hij een ERC Consolidator Grant, een belangrijke Europese onderzoeksbeurs van 2 miljoen euro, waarmee hij probeert te begrijpen hoe mechanische krachten de eiwitfunctie kunnen reguleren, en benaderingen uit te werken om in te grijpen bij een afwijkende mechano-regulatie.
Biofysica
Een centraal doel van Lipferts onderzoek naar moleculaire biofysica is het begrijpen van de natuurkundige principes die ten grondslag liggen aan biologische processen en de bouwstenen van het leven. Fundamentele kennis over biologische processen geeft ook inzicht in de werking van gezondheid en ziekte, en schept mogelijkheden om deze te beïnvloeden. Daarnaast kan de kennis gebruikt worden bij het ontwikkelen van nieuwe bio-geïnspireerde materialen en apparaten die zichzelf kunnen aanpassen of repareren.
Onderwijs
Jan Lipfert heeft een passie voor lesgeven en beschouwt onderwijs als de kerntaak van de universiteit. Gedurende zijn tijd aan de LMU München gaf hij een breed scala aan onderwijs, van speciale cursussen in zijn onderzoeksgebied tot enkele zeer grote bachelorvakken. Zijn onderwijs kreeg uitstekende beoordelingen en hij heeft – als eerste persoon ooit aan de LMU München – onderwijsprijzen ontvangen van de departementen Natuurkunde, Scheikunde én Biologie. Voor zowel het Utrechtse Bachelor- als Master-onderwijs is zijn benoeming een grote aanwinst, met name voor studenten met belangstelling voor biofysisch onderzoek en voor het interdisciplinaire Masterprogramma Molecular and Biophysical Life Science.
Jan Lipfert
Jan Lipfert heeft een sterk interdisciplinaire én internationale loopbaan. Hij studeerde natuurkunde en economie in Heidelberg (Duitsland) en behaalde twee Masterdiploma’s, in Uppsala (Zweden) en aan de University of Illinois (VS). In 2008 promoveerde hij aan Stanford University (VS) op theoretische en experimentele biofysica. Hij werkte na zijn promotie enkele jaren als postdoc aan de TU Delft, waar hij een Veni-subsidie behaalde. In 2013 werd hij aangesteld als hoogleraar aan de Ludwig-Maximilians-Universität München, waar hij sinds 2018 ook vicedecaan was.
Microscopisch touwtrekken met corona
Een team van biofysici heeft, onder leiding van prof. Jan Lipfert, ontdekt dat SARS-CoV-2 grote fysieke krachten kan weerstaan en dat kan een van de redenen voor het succes van het virus. Deze maand publiceerde het wetenschappelijke tijdschrift PNAS hun methode, die ook onderzoek mogelijk maakt naar geneesmiddelen die moeten voorkomen dat het coronavirus zich bindt.