Incluusions indrukwekkende impact op vluchtelingstudenten en de UU-gemeenschap

“Het is waardevol om te doen wat goed is en dat te laten zien aan studenten, medewerkers en de maatschappij.”

Incluusion biedt sinds 2016 gratis bachelorcursussen aan voor vluchtelingstudenten. Maar wat is eigenlijk de impact hiervan op deze studenten, en op de UU gemeenschap in haar geheel? Twee nieuwe studies onderzochten dit. We leven in een wereld vol vluchtelingen, en het aantal neemt alleen maar toe. Het is belangrijk dat we met ze in contact zijn. We kunnen van ze leren, en zij kunnen van ons leren, aldus een UU-docent.

Incluusion blijkt een katalysator voor sociale integratie te zijn, door een flexibel en ondersteunend programma te bieden dat is afgestemd op de behoeften van vluchtelingenstudenten. Het programma richt zich op het ondersteunen van de studenten, informeel leren, en de vorming van sociaal kapitaal. Het stelt deelnemers in staat vertrouwen te krijgen in hun integratieproces. Ik ben niet langer alleen maar een vluchteling, aldus een student.

De resultaten lieten ook zien dat UU-docenten enorm enthousiast zijn over deelname aan het Incluusion-programma. Mijn ervaring is dat de Incluusion-studenten tot de meest toegewijde en ijverige studenten in mijn cursussen behoren. Het geeft veel voldoening om ze les te geven, schreef een docent Geesteswetenschappen. De vluchtelingenstudenten hebben een positieve invloed op de discussies tijdens de les en verbreden de wereldbeelden van UU-docenten en hun studenten. Daarnaast verbeteren - vooral in kleinere groepen - de interculturele onderwijsvaardigheden van de docenten.

Katalysator voor integratie

De enquête onder voormalige Incluusion-studenten (n=64) en twee focusgroepen toonden aan dat Incluusion de scores voor de sociale integratie van de studenten aanzienlijk verbeterde. Bovendien werkt Incluusion als katalysator van een driestaps integratieproces.

1. Eigenwaarde en individualiteit herwinnen

Veel vluchtelingen ervoeren een diepgaand verlies van individualiteit, voordat ze deelnamen aan het Incluusion-programma. Ze worden vaak gereduceerd tot een "nummer" in het asielsysteem, met beperkende voorwaarden, gebrek aan persoonlijke handelingsvrijheid en taalbarrières.

Incluusion hielp hun individualiteit te herstellen door ze opnieuw in contact te brengen met hun opleiding, professionele ervaringen, en belangrijke aspecten van hun identiteit. Door de bachelorcursussen, toegang tot universitaire middelen en zinvolle sociale interacties konden deelnemers hun veelzijdige identiteiten terugwinnen, voorbij het 'vluchteling'-label.

2. Sociaal kapitaal creëren in Nederland

De vorming van sociaal kapitaal is nauw verbonden met het herwinnen van een gevoel van eigenwaarde voor Incluusion-deelnemers. Zodra ze opnieuw in contact kwamen met aspecten van hun identiteit, kregen ze controle over het creëren van hun sociaal kapitaal. Incluusion zorgde voor eerste sociale interacties via het buddy programma en community events. Hierdoor konden deelnemers vriendschappen, sociale banden en maatschappelijke participatie ontwikkelen. Zoals een student opmerkte: Als je naar Incluusion komt en opnieuw in contact staat met mensen zoals jij, zie je je toekomst.

Deelnemers benadrukten hoe het terugwinnen van hun identiteit actieve sociale betrokkenheid faciliteerde, zoals het creëren van goede vriendschappen en het combineren van de academische wereld en het asielzoekerscentrum. Uiteindelijk gaf Incluusion deelnemers de mogelijkheid om hun eigen sociale netwerken op te bouwen en vollediger te integreren in de Nederlandse samenleving.

3. Duurzame sociale integratie op de lange termijn

De laatste stap werd gekenmerkt door het feit dat studenten zich meer verbonden voelden met de Nederlandse samenleving. Deelnemers gaven aan dat Incluusion ze een doel en richting gaf, waardoor ze zich een toekomst in Nederland konden voorstellen. De sociale netwerken en support systemen die via het programma werden opgezet, waren cruciaal in dit proces en boden het vertrouwen en de motivatie die nodig waren om verder te studeren en volledig te integreren in de samenleving. Zonder het sociale aspect van Incluusion, denk ik niet dat ik me had kunnen aanmelden voor een masteropleiding, zegt een student.

Ik was aangenaam verrast om te horen dat Incluusion onze studenten ook op de lange termijn ten goede komt. Incluusion lijkt studenten te empoweren, helpt ze hun identiteit te herwinnen tijdens het zware proces van hun asielprocedure, en verstevigt hun vertrouwen in hun verdere integratie in Nederland.

Ragna Senf, projectmanager Incluusion

Impact op andere UU-studenten en docenten

Een tweede enquête gericht op het onderwijspersoneel (n=98) belicht de volle breedte van de impact die het Incluusion-programma heeft op andere UU-studenten, docenten en de universitaire gemeenschap. Een docent merkt op hoe Incluusion vluchtelingstudenten in staat stelt een "betekenisvol onderdeel van onze samenleving" te worden.

De invloed van het programma reikt echter verder dan de vluchtelingenstudenten waarvoor het bedoeld is. Incluusion belichaamt de toewijding van de Universiteit Utrecht aan inclusiviteit en diversiteit door vluchtelingenstudenten in staat te stellen de discussies in de klas en leeromgevingen in de faculteiten te verrijken. Deze positieve impact wordt gevoeld door zowel reguliere UU-studenten als hun docenten, waardoor het niet verrassend is dat een overweldigende 97,3% van de respondenten collega-docenten zou aanbevelen om deel te nemen aan Incluusion.

Leraren noemden meerdere voordelen in hun antwoorden. Het Incluusion-programma maakte de diversificatie van de universiteit zelf mogelijk. Bovendien hebben Incluusion-studenten volgens de leraren een merkbare impact op andere UU-studenten door hun wereldbeeld te verbreden, nieuwe of andere perspectieven te introduceren en het bewustzijn van interculturele verschillen te vergroten. "Ze hadden een grote impact op de groep omdat ze een minder beschermd leven hebben geleid dan de gemiddelde student aan de UU", vermeldt een leraar.

Een ander voordeel dat naar voren kwam, is de positieve impact van Incluusion-studenten op de leraren zelf. Respondenten gaven aan dat de Incluusion-studenten het culturele bewustzijn onder docenten verhoogde, hun begrip van interculturele verschillen verdiepte en daardoor hun interculturele lesvaardigheden verbeterde.

Solidariteit en sociale missie

Hoewel er in de enquête niet expliciet naar werd gevraagd, is het opvallend dat veel leraren solidariteit en de sociale missie van de UU als reden noemden om deel te nemen aan Incluusion. Een docent van Bètawetenschappen merkte op dat leraren via Incluusion “een sociale missie kunnen vervullen, wat een belangrijke plicht is van de universiteit”. Een andere leraar noemde dat “de doorslaggevende factor om het Incluusion-programma voort te zetten zou moeten zijn om deze kwetsbare doelgroep te helpen.”

Het is waardevol om te doen wat goed is en dat te laten zien aan studenten, medewerkers en de maatschappij

docent Geesteswetenschappen

Incluusion - verleden en toekomst

Incluusion maakt zich sinds 2016 hard voor gelijke kansen voor vluchtelingstudenten, door ze direct na aankomst in Nederland welkom te heten bij het bachelor-onderwijs en bij de zomercursussen van de Utrecht Summer School. Ondertussen hebben meer dan 1.600 studenten deelgenomen aan Incluusion, dat naast de gratis cursussen ook een begeleidend programma biedt waaronder Restart en een buddy programma.

“De onderzoeksresultaten wijzen uit dat Incluusion niet alleen als een katalysator werkt voor de integratie van vluchtelingen. De deelname van vluchtelingstudenten aan UU cursussen heeft ook een positieve impact op onze eigen UU gemeenschap,” aldus Senf. “We zijn bovendien blij met de steun van onze docentengemeenschap, die uit de survey duidelijk naar voren komt.” Op de vraag of de universiteit het Incluusion programma na 2024 moet voortzetten gaf 72% van de docenten als antwoord “zeer mee eens” en 17% “mee eens”.

De onderzoeken werden uitgevoerd naar aanleiding van het einde van het huidige Incluusion programma, dat loopt van 2021 tot eind 2024. De doelen waren om te onderzoeken wat de impact en de waarde van het programma zijn, niet alleen voor vluchtelingen, maar ook voor de universitaire gemeenschap zelf.

Downloads

Not Just a Refugee Anymore - Thesis samenvatting: een samenvatting van het thesis masteronderzoek door Fern Kelly-Landry.

Docentenenquête: een rapport met de resultaten van de enquête onder docenten.