In Memoriam Janneke Raaijmakers (1973-2021)

Op zondag 2 mei is onze collega dr. Janneke Raaijmakers overleden aan kanker. Ze was al jaren ziek, en had langere perioden waarin ze aan haar onderzoek kon werken, studenten kon spreken, en zich kon wijden aan andere werkzaamheden, zowel binnen het departement voor Geschiedenis en Kunstgeschiedenis als daarbuiten, tot ver over de landsgrenzen heen.

Ze wist steeds weer nieuwe behandelingen in het ziekenhuis te doorstaan, maar de laatste maanden werden zwaar. Haar tomeloze energie en levenslust waren niet opgewassen tegen de voortdurende aanvallen van de vreselijke ziekte. Ze was uitbehandeld, moest van de mensen dicht om haar heen afscheid nemen, en verliet ons.

Bevlogen onderzoeker

Janneke was een onderzoeker. Na haar studie Geschiedenis in Utrecht werkte ze aan de Universiteit van Amsterdam aan haar proefschrift, en promoveerde daar in 2003. Dit proefschrift, en haar Veni-project “In the Wake of Boniface: Monasteries and Religious Transformations, c. 750-900” (2005-2010), lagen aan de basis van haar belangrijke studie The Making of the Monastic Community of Fulda, c. 744-c. 900 (Cambridge, 2012). In 2010 kwam Janneke terug naar Utrecht als universitair docent. Ze ontwikkelde zich met het project “Mind over Matter: Debates about the Sanctity of Religious Objects, ca. 400-1200” (2012-2018) tot een internationaal gewaardeerde autoriteit op het gebied van relieken. In oktober 2018, toen ze al langer dan een jaar ziek was, was ze initiatiefnemer en mede-organisator van een tentoonstelling over relieken in Het Catharijneconvent. Het boek dat bij die tentoonstelling werd uitgegeven, Relieken (Utrecht en Zwolle, 2018), waaraan ze een belangrijke bijdrage leverde, werd aan Janneke opgedragen. Ondanks haar ziekte, bleef ze actief.

Names in Medieval Sacred Spaces

Inmiddels leidde ze een internationaal Frans-Nederlands project, “MEDNAME: Inscribing Names in Medieval Sacred Spaces”, waarin ze samenwerkte met collega’s uit Frankrijk, België en Italië. De publicatie van het boek dat dit project zal afsluiten, Names in Medieval Sacred Spaces, mocht ze niet meer meemaken. Het zal dit jaar door haar mede-redacteurs worden afgerond, en aan haar worden opgedragen. In 2019 organiseerde ze voor het laatst sessies op het International Medieval Congress te Leeds, samen met collega’s uit Poitiers. Op 18 oktober van dat jaar was ze als uitgenodigd spreker nog in Dublin te horen op een congres over relieken in Ierland. Daarna werd het langzaam stil.

Een prima docente en een fantastische collega

Janneke was echter veel meer dan een onderzoeker, ze was ook een prima docente en een fantastische collega. Haar colleges werden gewaardeerd, en het deed haar pijn toen ze haar onderwijs uit handen moest geven. Ze bleef de laatste jaren betrokken bij de afdeling Middeleeuwse Geschiedenis, bij debatten over onderzoek in het departement, en bij haar vakcollega’s, de mediëvisten van het Utrecht Centre for Medieval Studies. De begeleiding van promovendi vond ze tot op het eind van groot belang.  In de laatste maand voor haar overlijden probeerde ze nog, alsof het normale lopende zaken betrof, haar werkzaamheden te regelen. Het was alsof ze binnen de kortste keren weer zelf aan het werk zou gaan. Het mocht niet zo zijn.

Janneke laat een partner, Jaap-Hein Vruggink, en twee kinderen, Aafke en Magnus, na.

Marco Mostert

Janneke's uitvaart vond plaats op 10 mei. Ter nagedachtenis hing de vlag die dag halfstok op Kromme Nieuwegracht 80.