Hoe kunnen ouders het socialemediagebruik van hun kinderen begeleiden?

Veel ouders worstelen met de vraag hoe ze het socialemediagebruik van hun kinderen het beste kunnen begeleiden. Sociale media kunnen positieve effecten hebben, zoals het versterken van sociale contacten. Tegelijkertijd wordt problematisch gebruik, waarbij jongeren de controle verliezen en kenmerken van verslaving vertonen, duidelijk in verband gebracht met mentale problemen. Suzanne Geurts promoveert 28 maart op haar onderzoek naar welke rol ouders kunnen spelen bij het ontstaan en voorkomen van problematisch socialemediagebruik van hun kinderen.

In haar promotieonderzoek keek Geurts onder meer of ouders en jongeren hetzelfde rapporteren over het problematisch socialemediagebruik van jongeren. Ook analyseerde ze welke gezinsfactoren het risico op problematisch socialemediagebruik vergroten of verkleinen. En Geurts probeerde meer inzicht te krijgen in de mogelijke effecten van het begrenzen van internetgebruik op problematisch gebruik van sociale media. De promovendus heeft daartoe vijf empirische studies uitgevoerd onder Nederlandse jongeren (10 t/m 18 jaar) en hun ouders.

Positieve opvoedstijl

Een van haar belangrijkste bevindingen betreft het belang van een positieve opvoedstijl. Geurts: “Een positieve opvoedstijl, waarbij ouders emotionele steun bieden en hun kind stimuleren zelfstandig keuzes te maken, kan de kans op problematisch socialemediagebruik verkleinen, ongeacht of er afspraken zijn over telefoongebruik.”

Stellen van regels over socialemediagebruik lijkt te helpen bij kinderen jonger dan ongeveer 12 jaar.

Stellen van regels

Het effect van het begrenzen van telefoongebruik lijkt af te hangen van de leeftijd van het kind. Zo vond de Utrechtse promovendus bij kinderen jonger dan ongeveer 12 jaar dat het stellen van regels over mediagebruik samenhing met een kleiner risico op het ontstaan van kenmerken van problematisch gebruik. Bij oudere kinderen leek het stellen van regels niet effectief, en bij adolescenten ouder dan 16 leek zelfs sprake te zijn van een averechts effect. Onder deze jongeren hing het stellen van striktere regels samen met een groter risico op het ontstaan van problematisch gebruik. “Mijn proefschrift benadrukt dan ook hoe belangrijk het is om op tijd, liefst voordat kinderen actief worden op sociale media, regels te stellen over socialemediagebruik en deze geleidelijk aan te versoepelen. Daarnaast is het in de gehele adolescentie van belang om een positieve opvoedcontext te bieden.” Geurts hoopt dat haar onderzoeksresultaten waardevolle inzichten bieden voor zowel onderzoekers als voor ouders en professionals.