Hoe de kunsten bijdragen aan rouw en herinnering tijdens en na de coronacrisis
Winnaars open call ‘Artistiek Onderzoek naar herdenken COVID-19 crisis’ bekend
Het coronavirus heeft een enorme impact op onze samenleving waarbij de besmettingscijfers ons dagelijks bezighouden. Maar hoe kijken we straks terug op deze moeilijke periode? Hoe staan we stil bij de vele slachtoffers die het virus heeft geëist? Rouw en herinnering zijn van groot belang voor veerkrachtige samenlevingen.
Om de COVID-19-pandemie ons later te herinneren heeft de Universiteit Utrecht in samenwerking met het Centraal Museum en ZonMw afgelopen zomer een open call gepubliceerd voor een artistiek onderzoek naar een mogelijke manier waarop we ons de crisis kunnen herinneren. Drie kunstenaars krijgen nu de mogelijkheid om met hun werk bij te dragen aan de herdenking van de coronacrisis.
“Veel herdenkingen en monumenten in Nederland zijn opgericht ter herinnering aan rampen en moeilijke periodes. Denk aan de Tweede Wereldoorlog of aan de watersnoodramp in 1953 en de meer recente MH17-ramp” licht kunsthistorica prof. dr. Eva-Maria Troelenberg toe. “Kunst speelt een belangrijke rol in tijden van crisis. In de prijsvraag stonden twee vragen centraal: Hoe wordt ziekte ervaren, gedocumenteerd en onthouden door de samenleving en wat is de rol van kunst, kunstenaars en geheugencultuur tijdens dergelijke crisismomenten?”
De kunstenaars
De winnaars
Uiteindelijk zijn er 23 inzendingen binnengekomen. Een jury bestaande uit medewerkers van de Universiteit Utrecht en het Centraal Museum hebben drie winnaars geselecteerd: Rosa Everts, Sanne Kabalt en Bart Lunenburg. Het voorstel Pandemic 2020 van Rosa Everts bestaat uit gedetailleerde tekeningen van personen die ondanks hun verschillende uiterlijkheden allemaal één ding gemeen hebben: het dragen van een mondkapje. Het voorstel van Sanne Kabalt is een kunstinstallatie waarvoor ze De Hoest gaat onderzoeken, via verhalen van ex-coronapatiënten, literatuur en haar eigen observaties. Lunenburgs voorstel bouwt voort op een eerder werk van hem: Room with Windows. De prijsvraag is een kans voor hem om nader onderzoek te doen en nieuwe bevindingen te ontdekken. De drie winnaars krijgen elk 5000 euro voor hun winnende voorstel.
De gezonde stad
De Universiteit Utrecht heeft deze prijsvraag geïnitieerd. Voor het Centraal Museum is de prijsvraag onderdeel van de voorbereiding op de tentoonstelling De gezonde Stad die opent in juni 2022. De Universiteit Utrecht en het Centraal Museum versterken hiermee hun samenwerking op het gebied van (kunst)historische expertise en publieksbereik. De prijsvraag wordt financieel mogelijk gemaakt door het ZonMw-programma ‘Wetenschap in de praktijk’.
De winnaars zijn geselecteerd door prof. dr. Eva-Maria Troelenberg, prof. dr. Maarten Prak en drs. René de Kam in overleg met de juryleden prof. dr. Ann Rigney, dr. Surekha Davies en Laurie Cluitmans MA.
