Grotere kans op hart- en vaatziekten door nabijheid fastfood

Fast food

Mensen met meer fastfoodrestaurants dichtbij huis hebben een grotere kans op hart- en vaatziekten, schrijven onderzoekers van de Universiteit Utrecht en het Julius Centrum van het Universitair Medisch Centrum Utrecht in het wetenschappelijke tijdschrift European Journal of Preventive Cardiology. Verminderen van het aantal fastfoodzaken kan de bevolking helpen gezonder te eten.

Fastfood bevat veel zout, verzadigd vet, geraffineerde koolhydraten en calorieën, en wordt daardoor geassocieerd met hart- en vaatziekten. Het aantal fastfoodrestaurants is in de laatste decennia flink gestegen, en daarmee ook de beschikbaarheid tot dit ongezonde voedsel.

Ruim twee miljoen volwassenen

Dr. Maartje Poelman, gezondheidswetenschapper aan de Universiteit Utrecht, onderzocht vanuit het Global Geo Health Data Centre onder ruim 2 miljoen volwassenen wat hun beschikbaarheid tot fastfoodgelegenheden was. Vereisten waren dat elke proefpersoon al minimaal 15 jaar op hetzelfde adres woonde en geen hart- en vaatziekten had voor aanvang van de studie. Poelman en haar collega’s telden de fastfoodketens die binnen een straal van 0,5, 1 en 3 kilometer van de woning zaten en onderzochten wie er hart en vaatziekten kregen.

De resultaten lieten zien dat hart- en vaatziekten, en met name coronaire hart en vaatziekten, vaker voorkomen onder mensen woonachtig in een stedelijke omgeving waar één of meer fastfoodrestaurants binnen een straal van 500 meter van de woning vandaan zit. Ook voor bewoners die op minder dan één kilometer van twee of meer fastfoodzaken vandaan wonen kwamen coronaire hart en vaatziekten vaker voor. Voor de driekilometergrens was dit verband minder uitgesproken, net als voor plattelandsgebieden en de incidentie van een beroerte of hartfalen.

Invloed op de voedselkeuze

“We weten uit eerdere onderzoeken dat het voedselaanbod invloed heeft op de voedselkeuzes van mensen”, vertelt Poelman. “De resultaten van ons onderzoek suggereren dat stedelingen met een grotere beschikbaarheid van fast food gelegenheden rondom hun huis hebben dit mogelijk vaker consumeren en zo het risico op coronaire hart en vaatziekten vergroten. Deze aanname gaan we in vervolgstudies nader onderzoeken.”

Fastfooddichtheid

Beleidsmakers moeten rekening houden met de ‘fastfooddichtheid‘ en de potentiele effecten daarvan op de volksgezondheid, vinden de onderzoekers. Helemaal omdat het aantal fastfoodrestaurants nog steeds toeneemt. Europese richtlijnen ter preventie van hart en vaatziekten bevelen eveneens aan dat de locatie en dichtheid van fastfoodrestaurants gereguleerd kunnen worden als preventieve maatregel.

Gezond eten stimuleren

Poelman besluit: “In volksgezondheidsbeleid wordt het reguleren van het voedselaanbod in de omgeving inmiddels overwogen.” De burgemeester van Londen heeft bijvoorbeeld voorgesteld om nieuwe fastfoodketens rondom scholen te weren.”  

“Om hart- en vaatziekten te voorkomen moeten we een gezondere voedselomgeving creëren. Dit kan deels door het aantal fastfoodrestaurants te reguleren. Tegelijkertijd moeten we mensen stimuleren gezonder te gaan eten, bijvoorbeeld door het aanbod daarvan de vergroten en de gezonde keuze de standaard keuze te maken.”

Zelf meedoen?

In een vervolg studie gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) onderzoekt Poelman waar en wanneer mensen eten in de stad. Woon je in een stedelijke omgeving, ben je 25-45 jaar en wil je meewerken aan het onderzoek? Dat kan. Meld je aan via de website waareetjij.nu.