ERC Consolidator Grant Barbara Vis voor ‘Politici geconfronteerd met radicale onzekerheid’

De European Research Council (ERC) heeft prof. dr. Barbara Vis van het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO) een Consolidator Grant toegekend voor het onderzoeksproject 'Politicians under Radical Uncertainty: How Uncertain Phenomena Influence Political Elites' Behaviour'. Hoe reageren politieke elites op zowel radicale als oplosbare, onzekere fenomenen? Dankzij de ECR-subsidie van 2 miljoen euro zal het RADIUNCE-onderzoeksteam onder leiding van Vis het gebrek aan aandacht voor radicale onzekerheid in theorieën en empirische analyses van politiek gedrag rechtzetten.

Hoe onzekere fenomenen het gedrag van politieke elites beïnvloeden

Politieke elites, zoals ministers of parlementariërs, worden geconfronteerd met tal van radicaal onzekere fenomenen, zoals Covid-19 (wanneer is het afgelopen?) tot de langetermijneffecten van Brexit. Radicale onzekerheid wordt gekenmerkt door een grote hoeveelheid onbekenden, dubbelzinnigheid en vaagheid, en verschilt fundamenteel van oplosbare onzekerheid, die situaties die onbekend maar kenbaar zijn, zoals of vaccins tegen een nieuwe variant van het virus beschermen. RADIUNCE gaat onderzoeken hoe deze verschijnselen het gedrag van politieke elites beïnvloeden. Vermijden zij onzekerheid, zoals sommigen deden met het coronavirus; gebruiken zij vuistregels, bijvoorbeeld door Covid-19 te vergelijken met de griep; of vertonen zij andere gedragsreacties? Daarop moet dringend een antwoord komen, want hoe politieke elites reageren heeft gevolgen voor hun doeltreffendheid bij het oplossen van problemen. Het vermijden van een virus kan bijvoorbeeld levens kosten, terwijl het gebruik van vuistregels kan leiden tot verkeerde handelwijzen.

Nieuw model voor de gedragsreacties van politieke elites op onzekerheid

Het doel van RADIUNCE is om een theoretisch model te ontwikkelen van de wijze waarop politieke elites reageren op zowel radicale als oplosbare onzekere verschijnselen. Het onderzoek  richt zich op vier landen die verschillen qua institutionele mogelijkheden en beperkingen om te reageren op onzekerheid: Duitsland, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, 1996-2021.

Enkele van de belangrijkste bijdragen van RADIUNCE zijn:
 

• Conceptueel gezien wordt het concept radicale onzekerheid geïntroduceerd in de politicologie. Dit zal subgebieden als vergelijkende politicologie vooruithelpen door de puzzel op te lossen waarom en wanneer politici met verschillende kenmerken gelijkaardig gedrag vertonen.
• Empirisch verzamelt het unieke, vergelijkende gegevens van politici door een innovatieve combinatie van geautomatiseerde tekstanalyse en survey-experimenten.
• De multi-methodische aanpak integreert kwantitatieve gegevens met kwalitatieve methoden (process tracing, Qualitative Comparative Analysis, interviews), die ook andere sociale en gedragswetenschappen, zoals economie of psychologie, kunnen bevorderen.
• Dit resulteert in een nieuw multidisciplinair theoretisch model - dat inzichten uit de politicologie, gedragseconomie, beslistheorie, psychologie en bestuurskunde integreert - van het gedrag van politieke elites waarin radicale onzekerheid centraal staat.

Het fundamentele onderzoek van RADIUNCE naar het gedrag van echte politici geconfronteerd met radicale onzekerheid kan leiden tot betere beslissingen op belangrijke terreinen, variërend van digitalisering tot Covid-19 tot migratie. Dit kan de democratische probleemoplossing, en daarmee mogelijk ook de kwaliteit van leven, aanzienlijk verbeteren.

Onderzoeksteam

Het RADIUNCE onderzoeksteam zal worden geleid door prof. dr. Barbara Vis. Zij zal op termijn worden aangevuld met twee post doc onderzoekers, twee promovendi en student-assistenten.