Droogte tegengaan met boeren, landeigenaren en wetenschappers

Langlopend droogteonderzoek met Landschap Erfgoed Utrecht

Kunnen wetenschappers, boeren en landschapsorganisaties ervoor zorgen dat de natuur beter bestand is tegen perioden van extreme droogte of hevige wateroverlast? En kunnen 'gewone burgers' door het zaaien van bepaalde gras- en kruidensoorten meehelpen om de droogte tegen te gaan en de biodiversiteit in ons land te verbeteren? Als het aan dr. Edwin Pos ligt wel.

  • Pos is universitair docent bij de vakgroep Ecologie en Biodiversiteit, en wetenschappelijk directeur van de Botanische Tuinen van de Universiteit Utrecht.

Samen met collega-onderzoekers van de Universiteit Utrecht heeft Edwin de handen ineengeslagen met Landschap Erfgoed Utrecht. Op het land van een boer in Groenekan onderzoekt hij welke gras- en kruidenmengsels het best in staat zijn water in de bodem vast te houden. Er wordt samengewerkt met verschillende partners, waaronder Movares en T-mobile.

In deze video vertelt hij meer over het onderzoek:

Concrete handvatten aan boeren en landeigenaren

Nederland wordt droger en natter tegelijk en krijgt ook steeds meer te maken met extremen. Bij wetenschappelijk onderzoek naar oplossingen worden landeigenaren en boeren vaak niet of nauwelijks betrokken, waardoor uitkomsten veelal (te) ver van de praktijk afstaan.

In het onderzoeksproject van Universiteit Utrecht en Landschap Erfgoed Utrecht is juist de praktijk het startpunt. Doel is om boeren en andere landeigenaren concrete handvatten te bieden zodat ze de juiste afweging kunnen maken tussen grasproductie voor koeien en biodiversiteit, aldus Pos.

Met dit onderzoek willen we boeren en andere landeigenaren concrete handvatten bieden voor de afweging tussen grasproductie en biodiversiteit

Onderzoeksresultaten realtime toegankelijk

Pos: Alle ingezaaide proefveldjes hebben een sensor die dag en nacht zaken als temperatuur, lucht- en bodemvochtigheid meten. De data die daarmee worden opgehaald zijn straks real time af te lezen op de speciale projectwebsite BiodiversiteitUtrecht.nl. Deze website is bedoeld voor iedereen: landeigenaren, agrariërs maar juist óók voor al díe mensen die straks via het inzaaien van nieuwe gras- en kruidensoorten willen meehelpen om in hun directe leefomgeving de droogte van de grond tegen te gaan en daarmee de biodiversiteit te vergroten. 

De onderzoeksresultaten zijn direct toegankelijk voor iedereen. Het onderzoeksproject biedt daarnaast ook onderwijskansen, want studenten krijgen de mogelijkheid om in de regio aan de slag te gaan met de actuele praktijk.

Over het onderzoek

De looptijd van het droogteonderzoek is drie jaar, maar mogelijk langer. De wetenschappelijke leiding/supervisie is in handen van dr. Edwin Pos en dr. Yann Hautier van de Universiteit Utrecht die ook studenten begeleiden die hierop kunnen afstuderen. Het onderzoek van Edwin Pos en collega’s maakt onderdeel uit van een bredere samenwerking tussen de Universiteit Utrecht en Landschap Erfgoed Utrecht. In verschillende onderzoeksprojecten buigen de partners zich over onder andere klimaat-, natuur- en landschapsvraagstukken met als doel een bijdrage te leveren aan een gezondere leefomgeving.

Medewerkers en vrijwilligers van Landschap Erfgoed Utrecht hebben de proefvelden aangelegd, ingezaaid en (deels) van overkappingen voorzien. Ook zorgen zij voor het onderhoud en het maaien van de proefvelden. De actualiteit van het onderzoek bleek al in de opstartfase: de vrijwilligers stonden maandenlang in de startblokken om 48 proefveldjes bij de boer in te zaaien, maar door extreme droogte en natheid kon het zaadmengsel pas in oktober daadwerkelijk worden ingezaaid.