Drie Utrechtse hoogleraren gekozen tot KNAW-lid
De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) heeft achttien nieuwe leden gekozen, onder wie drie hoogleraren die verbonden zijn aan de Universiteit Utrecht: Asghar Seyed-Gohrab, Marc Bierkens en Appy Sluijs. De circa zeshonderd leden van de KNAW zijn vooraanstaande wetenschappers uit alle disciplines. Een lidmaatschap is voor het leven. Op maandag 30 oktober 2023 worden de nieuwe Akademieleden geïnstalleerd.
Asghar Seyed-Gohrab
Asghar Seyed-Gohrab, hoogleraar Iraanse en Perzische Studies (faculteit Geesteswetenschappen), is een internationaal erkend onderzoeker op het terrein van de Perzische literatuur en cultuur, schrijft de KNAW, met speciale aandacht voor het soefisme. Hij veranderde de perceptie van de grote klassieke Perzische dichter Nezami fundamenteel door op de mystieke en religieuze dimensies van diens liefdespoëzie te wijzen.
Seyed‐Gohrab bestudeert de manieren waarop Perzische poëzie in verschillende domeinen, zoals religie en politiek, wordt aangewend om mensen tot actie te bewegen. Daarbij heeft hij speciale aandacht voor tegendraadse denkers in het Perzische cultuurgebied en de manier waarop zij hun controversiële ideeën met name via poëzie delen. Als kenner en uitlegger van de cultuur en geschiedenis speelt Seyed‐Gohrab een belangrijke rol in de academische wereld en de maatschappij.
“Een belangrijke stimulans”
Seyed-Gohrab is zeer vereerd. “Het KNAW-lidmaatschap betekent in de eerste plaats waardering en erkenning voor mijn wetenschappelijk onderzoek en de manier waarop ik wetenschap vertaal voor zowel gespecialiseerd als breed publiek. Deze benoeming is een belangrijke stimulans ook voor mijn vakgebied Perzische en Iraanse Studies.”
“De KNAW is de stem van de wetenschap en biedt een unieke mogelijkheid om van gedachten te wisselen met wetenschappers uit andere vakgebieden om zo originele en innovatieve projecten te kunnen bedenken. Ik beschouw het lidmaatschap als een eer en zeker ook als een gelegenheid om opnieuw over de grenzen van de vakgebieden en disciplines heen mooie activiteiten te ontplooien.”
Marc Bierkens
Marc Bierkens, hoogleraar geografische hydrologie (faculteit Geowetenschappen). Hij houdt zich bezig met de belangrijke vraag of er in de toekomst genoeg water beschikbaar zal zijn, gegeven de huidige explosieve bevolkingsgroei en klimaatverandering. Hij is dé internationale expert in het ontwikkelen van kwantitatieve modellen in de grootschalige hydrologie. Die zijn uniek omdat ze op mondiale schaal oppervlaktewater en grondwater aan elkaar koppelen. Ze worden als voor iedereen beschikbare open source-modellen ontwikkeld.
Bierkens’ onderzoek liet zien dat het onttrekken van grondwater voor menselijk gebruik in veel landen niet duurzaam gebeurt. Begrip van waterstromen is niet alleen belangrijk voor gebruik van drinkwater en voor landbouw, maar ook voor het begrijpen en voorspellen van droogtes, overstromingen, het zout worden van zoet water, en het behoud van zoetwaterecosystemen.
Appy Sluijs
Appy Sluijs, hoogleraar paleoceanografie (faculteit Geowetenschappen), staat bekend om zijn ontdekking dat de broeikasgasramp en de bijbehorende klimaatverandering 56 miljoen geleden het gevolg waren van een kettingreactie waarin opwarming en een stijgend CO2-gehalte in de atmosfeer elkaar versterkten. Dat leidde tot opwarming, verzuring van oceanen en zuurstofloze gebieden in kustzeeën. De biologie op elke plek op aarde veranderde drastisch. In later werk onderzocht hij de gevoeligheid van het klimaatsysteem voor het toenemende CO2-gehalte in de atmosfeer door klimaatveranderingen in het verleden te bestuderen.
Sluijs is breed onderlegd, en combineert aardwetenschappen, biologie, scheikunde en natuurkunde in zijn onderzoek. Daarbij gebruikt hij experimenteel, analytisch en modelmatig werk. Sluijs ontwikkelt onderwijsmateriaal met en voor middelbare school docenten, is een veelgevraagd spreker, van congressen tot televisieoptredens, en speelt een actieve rol in de wetenschappelijke klimaatdiscussie en het bijbehorende publieke debat.