Collega’s van groot belang voor gezond gedrag werknemers

Om de gezondheid van werknemers te bevorderen, bieden sommige bedrijven gratis fitnessabonnementen aan. Andere organisaties schotelen in de bedrijfskantine enkel gezonde lunches voor. Sociologe Anne van der Put wilde onder meer weten of dergelijke initiatieven effect hebben op de gezondheid én de werkprestaties van werknemers. “In mijn proefschrift laat ik zien dat werknemers die gebruikmaken van gezondheidsbevordering op het werk beter presteren.” Van der Put promoveert vrijdag 12 mei aan de Universiteit Utrecht.

Een van de conclusies die Van der Put in haar proefschrift optekent: het zijn vooral de collega’s die van belang zijn voor gezond gedrag. Van der Put: “De sociale norm wordt gevormd door het gedrag van collega’s. Als collega’s gebruikmaken van de mogelijkheden om de gezondheid te bevorderen, zullen andere werknemers aan deze norm willen voldoen.” Dit overnemen van het gedrag van collega’s blijft niet beperkt tot het gebruik van gezondheidsbevordering op het werk, het blijkt ook van toepassing op gezond gedrag in het algemeen.

Werk of gezondheid

De Utrechtse sociologe merkt op dat de werkomgeving ondersteunend moet zijn om de aangeboden gezondheidsbevordering op werk te laten slagen. “Soms wordt gedacht dat het aanbieden van gezondheidbevorderende initiatieven afdoende is. Maar als er bij een bedrijf een klimaat heerst waarbij werk belangrijker wordt gevonden dan de gezondheid, hebben deze initiatieven weinig zin. Werknemers gaan zich dan namelijk schuldig voelen doordat ze hun eigen gezondheid boven hun werktaken plaatsen.”

Betere prestaties

Uit haar onderzoeksresultaten blijkt verder dat werknemers die gebruikmaken van gezondheidsbevordering op het werk, beter presteren. Ze voeren hun werk beter uit en zetten vaker een stapje extra. “Dit geldt zelfs voor de werknemers die níet gebruikmaken van de regelingen, maar wel weten dat deze beschikbaar zijn. Werknemers zien gezondheidsbevordering op het werk als indicatie dat hun werkgever zich bekommert om hun welzijn, en als dank hiervoor doen ze beter hun best.”

Het kan helpen om bepaalde werknemers zogenaamde health champions te laten worden.

Health champions

Als werkgevers willen bijdragen aan een gezonde leefstijl van hun werknemers, raadt Van der Put hun aan om zich te richten op gezonde voeding. “Eten wordt eenvoudigweg vaker op werk gedaan. De andere typen gezondheidsbevordering op het werk die ik heb onderzocht, zijn gericht op bewegen en medisch preventieve onderzoeken: die kunnen ook makkelijk buiten werktijd plaatsvinden.” Omdat collega’s belangrijk zijn gebleken in de heersende eetgewoonten op werk, geeft de onderzoeker aan dat sommige collega’s allicht als rolmodel kunnen worden aangemerkt. “Het kan helpen om bepaalde werknemers zogenaamde health champions te laten worden. Dit zijn werknemers die speciaal getraind zijn om een voortrekkersrol te nemen en ondersteuning te bieden aan andere werknemers om gezonder te leven. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat dit vaak succesvol is en dat werknemers het fijn vinden wanneer juist een collega deze rol op zich neemt.”