Anna Akhmanova en Marileen Dogterom ontvangen 7,1 miljoen voor onderzoek naar skelet van de cel

Prestigieuze ERC Synergy Grant voor biologe en natuurkundige

Prof.dr. Anna Akhmanova van de Universiteit Utrecht en prof.dr. Marileen Dogterom van AMOLF/TU Delft ontvangen een prestigieuze ERC Synergy grant van 7,1 miljoen euro voor hun project:  “MODELCELL: Building a Model Cell to Achieve Control of Cellular Organization”. Met de ERC Synergie Grants wil de European Research Council interdisciplinaire samenwerking tussen excellente wetenschappers bevorderen.

Akhmanova en Dogterom proberen de interne organisatie van cellen te begrijpen en te controleren, om uiteindelijk essentiële processen zoals celbeweging en celdeling te kunnen sturen.

Kunstmatige organen

‘Wat wij doen is heel fundamenteel onderzoek. Maar als we cellen willen sturen, bijvoorbeeld om kunstmatige organen te kweken of bij de behandeling van kanker, dan moeten we weten hoe zij van binnen werken’, licht Akhmanova toe.
De onderzoekers zullen op verschillende niveaus het skelet van de cel – een netwerk van eiwitdraden dat zorgt voor de organisatie en transport van celcomponenten – bestuderen en manipuleren. Daarbij kijken ze zowel naar kunstmatige modelcellen als naar echte cellen. Zo kunnen ze de uit het model verkregen inzichten testen op de biologische consequenties.

Manipulaties met licht

‘In een kunstmatige cel kan een proces dat normaal in een echte cel plaatsvindt met een minimaal aantal componenten worden nagebootst. Zo kun je veel gerichter het effect van bepaalde manipulaties bestuderen’, legt Dogterom uit.
De manipulatie van het celskelet gebeurt met licht. Hiermee kunnen de onderzoekers molecuulinteracties die de organisatie van de celskelet beïnvloeden aan of uit zetten.

Betrokken onderzoekers

Anna Akhmanova is hoogleraar Celbiologie aan de faculteit Bètawetenschappen van de Universiteit Utrecht. Marileen Dogterom is groepsleider bij het onderzoeksinstituut AMOLF en maakt per 1 januari de overstap naar de Technische Universiteit Delft.
In het programma wordt ook samengewerkt met andere onderzoekers die aanvullende expertise inbrengen: prof.dr. Gijsje Koenderink, prof.dr. Bela Mulder en prof.dr. Pieter Rein ten Wolde van het FOM-instituut AMOLF en dr. Lukas Kapitein en prof.dr. Sander van den Heuvel van de Universiteit Utrecht.

Meer informatie

Monica van der Garde, persvoorlichter faculteit Bètawetenschappen,
06 13 66 14 38; m.vandergarde@uu.nl.