Actieve rol voor jongeren in onderzoek naar mentaal welzijn

Op initiatief van UNICEF Nederland starten de Universiteit Utrecht, het Trimbos Instituut en Stichting Alexander een onderzoek naar het welzijn van jongeren in Nederland. In dit onderzoek, ‘Geluk onder druk?’, krijgen jongeren zelf een stem. Een van deze jongeren is de 18-jarige Luc: “Ik kijk met de resultaten mee om te bepalen wat nodig is om het welzijn van jongeren echt te verbeteren.”

Nederlandse kinderen behoren tot de gelukkigste jongeren van Europa, zo bleek uit het HBSC-onderzoek dat geleid wordt door onderzoekers van de Universiteit Utrecht. Tegelijkertijd zijn er steeds meer signalen dat het mentaal welzijn van jongeren in Nederland onder druk staat. Stress als gevolg van hoge prestatiedruk, depressiviteit, eenzaamheid en faalangst lijken steeds meer voor te komen. Mogelijk door de steeds complexere maatschappij, die veel van kinderen eist op intellectueel, sociaal en maatschappelijk gebied.

Kinderrecht

“Gezond en veilig opgroeien is een kinderrecht. Juist omdat we in een goed ontwikkeld land leven, zou een onbezorgde jeugd bijna vanzelfsprekend moeten zijn. Dat we steeds meer signalen krijgen dat stress en depressiviteit lijken toe te nemen, is zorgwekkend,” zegt Suzanne Laszlo, directeur van UNICEF Nederland. “Onderzoek is nodig om meer inzicht te krijgen en mogelijke oplossingen te vinden voor deze negatieve gevoelens bij jongeren. Samen werken we aan een samenleving waar iedere jongere tot zijn of haar recht komt.” 

Politiek agenderen

Met het onderzoek willen de betrokken wetenschappers, waaronder Marloes Kleinjan en Gonneke Stevens, een duidelijk beeld krijgen van het mentaal welzijn van tieners in Nederland. Hoe kan het dat jongeren juist in Nederland stress ervaren, waar volgens onderzoek de gelukkigste jongeren van Europa wonen en waar emotionele problemen onder de jeugd in de laatste vier jaar niet zijn toegenomen? Met het antwoord op deze en andere vragen wil UNICEF bepalen welke strategie en activiteiten nodig zijn om dit thema politiek, bestuurlijk en maatschappelijk te agenderen en het welzijn van jongeren duurzaam te verbeteren.

We weten nog te weinig over hoe het nu echt gaat met de Nederlandse jongeren.

Jongeren betrokken

De visie en beleving van tieners is hiervoor belangrijk. Jongeren zijn betrokken bij de onderzoeksopzet en de uitwerking. Lieke (17): “Ik ga kijken of de vragen goed gesteld worden en of ze geen dingen vergeten te vragen aan de jongeren.” Luc (18): “Ik zal met de resultaten meekijken om mee te bepalen welke maatregelen genomen kunnen worden, zodat het welzijn van jongeren ook echt verbetert.” 

Kwetsbaarheid en risico’s

Marloes Kleinjan, hoogleraar Youth Mental Health Promotion aan de Universiteit Utrecht en programmahoofd Epidemiologie bij het Trimbos Instituut: “We weten nog te weinig over hoe het nu echt gaat met de Nederlandse jongeren en hun mentale gezondheid. De adolescentie is een periode van mogelijkheden, maar ook een van kwetsbaarheid en risico's. Een belangrijke periode dus om in te investeren en om veel over te weten.”

Het onderzoek zal naar verwachting zestien maanden in beslag nemen.