Aangepast statement College van Bestuur en decanen

Gezien de ontwikkeling van het conflict tussen Hamas en Israël sinds de aanval van Hamas op 7 oktober, de uitspraken van het Internationale Gerechtshof, signalen dat collega's en studenten zich niet meer veilig voelen, en de protesten op universiteiten, vinden wij het noodzakelijk om het statement van het College van Bestuur van 24 oktober 2023 te actualiseren. Deze tekst is in nauwe afstemming met decanen aangepast op 15 mei 2024 en wordt ook onderschreven door alle decanen van de Universiteit Utrecht.

Zorgen over de situatie in Gaza en Israël

Als College van Bestuur en decanen delen we de zorgen over de situatie in Israël en Gaza. We vinden het menselijk leed dat het geweld tussen Israël en Hamas heeft veroorzaakt afschuwelijk. We delen de gevoelens van verdriet, verbijstering en onmacht. We veroordelen alle schendingen van het humanitair oorlogsrecht, en hopen dat dit conflict zo snel mogelijk eindigt. We onderschrijven de uitspraken van het Internationaal Gerechtshof en resoluties van de VN-Veiligheidsraad, waarin Israël wordt opgeroepen om de hongersnood in Gaza tegen te gaan, het dringende beroep wordt gedaan op Hamas om alle gijzelaars vrij te laten en gepleit wordt voor een onmiddellijk staakt-het-vuren.

Samenwerking met Israël en Gaza

We denken niet dat het beëindigen of bevriezen van alle contacten met onderwijsinstellingen van een land een oplossing biedt. We vinden het van belang om in dialoog te blijven met studenten en collega’s uit conflictgebieden, omdat juist zij kunnen bijdragen aan verandering.

We hebben wel besloten om op korte termijn een lijst van bestaande samenwerkingen met Israëlische universiteiten te publiceren, en deze samenwerkingen de komende periode kritisch te evalueren. Als blijkt dat bepaalde wetenschappelijke banden en uitwisselingssamenwerkingen  bijdragen aan de (continuering van) de cyclus van geweld, dan zal dit leiden tot het bevriezen van de samenwerking. Nieuwe samenwerkingen zullen, in het licht van de recente ontwikkelingen, getoetst worden aan de hand van ons toetsingskader kennisveiligheid waarin ook expliciet aandacht is voor mensenrechtelijke en ethische aspecten.

Als academische instelling maken wij ons grote zorgen over de vernietiging van de academische infrastructuur in Gaza. Juist omdat wetenschappers en studenten zo’n essentiële bijdrage kunnen leveren aan positieve verandering. We zullen daarom onderzoeken op welke wijze de Universiteit Utrecht kan bijdragen aan de wederopbouw van de educatieve en academische infrastructuur. We staan daarbij open voor suggesties, en zullen samen met andere universiteiten / UNL bepleiten dat OCW zich hier ook voor inspant.

Open houding universiteit

Van verschillende zijden worden we opgeroepen tot (politieke) stellingname voor of tegen een van de betrokken partijen. Naar ons oordeel past een dergelijke stellingname niet bij ons als universiteit. We bieden ruimte om inzichten en informatie te delen, zorgen te uiten en meningen te delen. Omdat het over onderwerpen gaat die ons raken, kunnen dat moeilijke, ongemakkelijke en/of pijnlijke gesprekken zijn. We vinden het daarbij essentieel dat de Universiteit Utrecht een veilige plek is en blijft voor al onze studenten en medewerkers, ongeacht hun afkomst, achtergrond of politieke overtuiging. We stimuleren en faciliteren het onafhankelijk denken, kritische debat en analyse, in de hoop dat dit resulteert in oplossingen, innovaties en ideeën over hoe het anders kan. We moedigen onze wetenschappers ook aan hun expertise te delen met de maatschappij, omdat ze een belangrijke rol spelen in de duiding van het voortdurende conflict.

We waarderen de betrokkenheid van studenten en medewerkers die op verschillende manieren aandacht blijven vragen voor dit onderwerp. We zijn blij dat er op diverse plekken binnen de UU, zoals met onze medezeggenschap, het gesprek met elkaar gevoerd wordt en dat dit ook zal blijven gebeuren. We vragen onze gemeenschap om het gesprek met elkaar te voeren met aandacht en respect voor elkaar van mens tot mens. Er is binnen de Universiteit Utrecht altijd ruimte voor verschillende (wetenschappelijke) perspectieven en gevoelens. Oproepen tot haat, geweld, intimidatie of oproepen die anderszins die kaders van de open samenleving overschrijden, passen daar vanzelfsprekend niet bij. Het open gesprek met elkaar (blijven) voeren is extra belangrijk nu de spanning binnen universiteiten oploopt.

Richtlijn protesten Universiteiten van Nederland

Demonstreren en protesteren hoort bij onze democratie. Als College van Bestuur en decanen zullen we uiteraard ook in de toekomst vreedzame protesten rondom de situatie in Israël en Gaza blijven respecteren. Het bezetten van een gebouw of een terrein geldt niet als demonstreren/protesteren en is niet toegestaan, net als overnachten in gebouwen of op terreinen van de universiteit. Dit is in lijn met de op 14 mei verschenen UNL- richtlijn.

We betreuren het ten zeerste dat de protesten op dinsdag 7 en woensdag 8 mei zijn geëindigd met de inzet van de politie. Het merendeel van de studenten en medewerkers heeft tijdens de protesten gewoon gehoor gegeven aan verzoeken die in het kader daarvan werden gedaan, en zijn op enig moment zelf vertrokken. Het voelt als een verlies dat een aantal mensen met dwang verwijderd moest worden om de bezetting te beëindigen. We zullen uiteraard nagaan wat we kunnen leren van de gebeurtenissen op die dagen.

Anton Pijpers, Margot van der Starre en Henk Kummeling (College van Bestuur)
Isabel Arends (Faculteit Bètawetenschappen), Wilco Hazeleger (Faculteit Geowetenschappen), Arno Hoes (Faculteit Geneeskunde), Debbie Jaarsma (Faculteit Diergeneeskunde), Elaine Mak (Faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie), Susan te Pas (University College Utrecht), Thomas Vaessens (Faculteit Geesteswetenschappen) en Leoniek Wijngaards-de Meij (Faculteit Sociale Wetenschappen)