“Het is te simpel om de parttimebaan van de vrouw en fulltimebaan van de man te bestempelen als een vrije keuze.”

Onderzoeksfocus: Zelfbeeld, Stereotyperingen, Queen Bee-effect, Stigmatisering, Groepen met een lage status, Genderongelijkheid

Belle Derks is hoogleraar bij de afdeling Sociale, Gezondheids- en Organisatiepsychologie aan de Universiteit Utrecht. Zij bekleedt de leerstoel 'Psychologisch Perspectief op Organisatorisch Gedrag binnen Instituties'. Derks was van 2016-2021 lid en tussen 2018 en 2020 voorzitter van De Jonge Akademie (KNAW). Op dit moment is zij voorzitter van de nationale onderzoeksschool van sociaal psychologen, het Kurt Lewin Instituut.

Focus op groepen met lage sociale status

Haar onderzoek richt zich op de vraag hoe stigmatisering en sociale devaluatie het welzijn en de prestatiemotivatie van leden van groepen met een lage sociale status (bijvoorbeeld vrouwen, Nederlanders met een migratie-achtergrond) beïnvloedt. Hoe gaan vrouwen en etnische minderheden om met de vooroordelen die ze tegenkomen op het werk of op school, en hoe beïnvloedt dit hun motivatie en prestatie op academische prestaties en leiderschap? Een voorbeeld van Derks’ onderzoek naar vrouwen in leidinggevende posities, is haar onderzoek naar het ‘Queen Bee-effect: vrouwen die zich afkeren van andere vrouwen om in mannelijke organisaties op te klimmen.

Ook doet zij onderzoek naar de fysiologische en neurologische effecten van stigmatisering en bedreigingen van de sociale identiteit (cardiovasculaire reactiviteit, EEG & ERP, fMRI), bijvoorbeeld in onderzoek naar de fysiologische reacties van mannen wanneer ze interacteren met een feministische vrouw. Ook heeft Derks voor het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren verschillende onderzoeken uitgevoerd naar de loonkloof en andere verborgen beloningsverschillen tussen mannen en vrouwen in de wetenschap. Voor het onderzoek van haar team verwierf ze verschillende subsidies, zoals de NWO VENI (2008), NWO VIDI (2015) en een NWA subisidie ('Economische Veerkracht voor Vrouwen'; 2022).

• Gender and Diversity Hub
• Belle Derks op de website van Sociale Vraagstukken
• Oratie Belle Derks
• Lezing Erkennen en Waarderen bij opening academisch jaar UU 2019
• Belle Derks in podcast WOLF over het wankele koord waar vrouwen in leidinggevende posities op moeten balanceren, maar ook over mannen en de vraag in hoeverre zij vrij zijn om zichzelf te zijn.