Dit onderzoeksproject onderzoekt de inter- en intra-individuele variabiliteit in de absorptie van antivirale middelen die worden gebruikt voor de behandeling van feliene infectieuze peritonitis (FIP). Het project heeft als doel de relatie tussen blootstelling aan het geneesmiddel en het therapeutisch effect beter te begrijpen. Deze kennis zal worden gebruikt om doseringsstrategieën te optimaliseren, zodat elke kat een effectieve en veilige dosis ontvangt, met als uiteindelijk doel het verbeteren van de behandelresultaten bij FIP.

• V.C. (Veerle) Hertog
• drs. M.A.M. (Marjolein) Oosterveer-van der Doelen
• dr. I.M. (Inge) van Geijlswijk
• dr. A.J. (André) Joubert PhD
• dr. C.D. (Cyrina) van Beusekom

Dit onderzoeksproject richt zich op het identificeren van risicofactoren voor hartschade (cardiotoxiciteit) veroorzaakt door doxorubicine, een veelgebruikt chemotherapiemiddel bij honden met multicentrisch B-cellymfoom. Hoewel doxorubicine effectief is, kan het het hart beschadigen, vooral na meerdere toedieningen. Het doel van de studie is om een methode te valideren waarmee de doxorubicinespiegels in het bloed van honden betrouwbaar kunnen worden gemeten, en om te begrijpen hoe factoren zoals ras, gewicht en leverfunctie invloed hebben op de concentratie van het middel en mogelijke hartschade. Door deze factoren te analyseren, wil het project bijdragen aan veiligere, op het individu afgestemde behandelschema’s, en zo de uitkomst voor honden met kanker verbeteren.

• dr. M.M.J.M. (Maurice) Zandvliet
• dr. G. (Giorgia) Santarelli
• S. (Supita) Sunpongsri

Dit onderzoeksproject richt zich op de toepassing van farmacokinetische/farmacodynamische (PK/PD) modellering, waaronder fysiologisch gebaseerde modellen, om de pijnbestrijding bij veterinaire patiënten te verbeteren. Door te simuleren hoe pijnstillers zich in het lichaam gedragen en hoe ze op hun aangrijpingspunten werken, wil het project bijdragen aan de selectie van geschikte analgetica en de verfijning van doseringsschema’s. Het uiteindelijke doel is om veilige, effectieve en op het individu afgestemde pijnverlichting voor dieren te realiseren, ter ondersteuning van onderbouwde besluitvorming in de veterinaire pijnbestrijding.

• drs. E.A. (Esther) Winter
• S. (Stefanie) Horst

Om het gebruik van dierproeven te verminderen, worden in Nederland en internationaal innovatieve modelleringsinstrumenten ontwikkeld om het gedrag van (nieuwe) stoffen te voorspellen – zoals toevoegingsmiddelen, diergeneesmiddelen, mycotoxines, bioactieve stoffen en contaminanten. Het project ‘Kunstmatige Koe’ bouwt voort op bestaande fysiologisch gebaseerde kinetische (PBK) modellen en ontwikkelt deze verder tot praktisch toepasbare computermodellen. Tegelijkertijd worden eenvoudige en geavanceerde koe-specifieke in vitro- (zoals organoïden) en in silico-modellen ontwikkeld en toegepast om de absorptie, distributie, het metabolisme en de excretie (ADME) van stoffen te bestuderen. Deze modellen leveren stofspecifieke parameters die direct ingevoerd kunnen worden in het PBK-model.

• M.D. (Maarten) Delemarre
• dr. B. (Bart) Spee

• Marije Strikwold (Hogeschool Van Hall-Larenstein)

TK Plate 2.0 is een uitbreiding van het open-source EFSA-platform TK-Plate, dat fysiologisch gebaseerde kinetische (PBK), kinetisch-dynamische (PBKD), toxicokinetisch-toxicodynamische (TK-TD) en dynamic energy budget (DEB) modellen integreert voor mensen en voedselproducerende dieren. Het platform biedt een gebruiksvriendelijke grafische interface waarmee deze modellen kunnen worden toegepast voor de risicobeoordeling van pesticiden, voedings- en diervoederadditieven en contaminanten.

Er is een toenemende behoefte om deze modellen uit te breiden van enkelvoudige stoffen naar combinaties van meerdere chemische stoffen en biologische stressoren bij landbouw- en wilde zoogdiersoorten, evenals bij vogels. Hiervoor is diepgaandere kennis nodig van de toxicokinetische en toxicodynamische processen die blootstelling aan chemicaliën koppelen aan nadelige gezondheidseffecten in verschillende diersoorten.

Innovatieve methoden zoals allometrische schaling, QSAR, machine learning en deep learning kunnen ondersteuning bieden bij het voorspellen van belangrijke parameters zoals verdeling, metabolisme, kinetiek, bioaccumulatie en interacties tussen substraten en enzymen of transporteiwitten. Ook moet het effect van biologische stressoren en dierenwelzijn op deze TK- en TD-processen worden geïntegreerd.

Het uiteindelijke doel is het verder ontwikkelen van biologisch onderbouwde modellen die complexere risicobeoordelingsvragen kunnen beantwoorden over chemische mengsels, biologische stressoren en welzijnscondities bij diersoorten die relevant zijn voor voedsel- en voerveiligheid.

• D. (David) Inauen MSc
• dr. A.J. (André) Joubert PhD

Dit onderzoeksproject heeft als doel de antimicrobiële therapie bij dieren te optimaliseren door kennis van de farmacokinetiek en farmacodynamiek van antimicrobiële middelen te integreren. Door behandelingsstrategieën af te stemmen op zowel lokale als internationale richtlijnen voor antimicrobiële stewardship, ondersteunt het project het verantwoord gebruik van antibiotica in de diergeneeskunde. Het uiteindelijke doel is het verbeteren van de selectie en dosering van antimicrobiële middelen bij dieren, om zo de behandelresultaten te verbeteren en het risico voor de volksgezondheid en het milieu te verkleinen.

• dr. I.M. (Inge) van Geijlswijk
• dr. J.C. (Dax) Vendrig
• drs. J. (Jeanine) Wiegel
• drs. E.A. (Esther) Winter

Het Horizon 2020-onderzoeksproject ALTERNATIVE ontwikkelt een innovatief platform dat nieuwe benaderingsmethodologieën (NAM’s) integreert als alternatief voor dierproeven om de cardiotoxiciteit van chemische stoffen te beoordelen. Dit nieuwe platform stelt regelgevende instanties en de industrie in staat om op kosteneffectieve wijze cardiotoxische co-blootstellingen aan industriële chemicaliën en geneesmiddelen te identificeren, kwantificeren en voorkomen.

• Tom Roos