“Het gevaar bestaat dat er door de energietransitie nog grotere ongelijkheid ontstaat.”
Onderzoeksfocus: sociale impact van energietransitie, politicologie, futuring, energie-armoede, burgerparticipatie
Dr. Jesse Hoffman is universitair docent bij de Urban Futures Studio en het Copernicus Institute of Sustainable Development. Hij bestudeert hoe maatschappelijke en politieke groeperingen vindingrijker en creatiever kunnen worden in het aanpakken van klimaatverandering en aanverwante vraagstukken zoals de wereldwijde overgang naar een post-fossiele samenleving.
Toekomstplanning en politiek
Jesse is gefascineerd door de manier waarop toekomstbeelden richting geven aan maatschappelijke veranderingen. De protestgolven van over de hele wereld de afgelopen jaren geven aan dat maatschappelijke veranderingen op weerstand en tegenwerking kunnen stuiten, maar roepen ook de vraag op of een ander, hoopvoller soort politiek mogelijk is. Een kernbegrip in Jesse's werk is futuring, in de Urban Futures Studio gedefinieerd als "pogingen om de ruimte voor actie vorm te geven door toekomstbeelden te identificeren en te circuleren, een proces waarin relaties tussen verleden, heden en toekomst worden gelegd" (Hoffman et al. 2021; toegelicht door prof. dr. Maarten Hajer in de video onderaan).
Parade voor de nieuwe tijd op de tentoonstelling Places of Hope, Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018.
Onderzoek: Futuring, hoop en democratie
Een kerngedachte in Jesse's onderzoek is het idee dat het tegengaan van klimaatverandering ook een toekomst mogelijk kan maken die democratischer en sociaal rechtvaardiger is. In zijn promotieonderzoek toonde hij aan dat de wereldwijde energietransitie de macht kan decentraliseren en een bron van hoop en empowerment kan worden, maar dat dit vaak niet het geval is omdat hernieuwbare energie vaak wordt gerealiseerd in megaprojecten, waardoor de politieke macht opnieuw wordt gecentraliseerd (Hoffman, 2013).
Jesse is één van de hoofdwetenschappers van het internationale consortium Reconfiguring Energy for Social Equity (ReSET). ReSET wil inzichtelijk maken hoe de overgang van fossiele naar hernieuwbare energie kan worden benut om de Sustainable Development Goals te halen, met name SDG7 (overgang naar hernieuwbare energie) en tegelijkertijd SDG5 & SDG10 (vermindering van ongelijkheid) en SDG16 (inclusieve en rechtvaardige instituties). Het consortium, bestaande uit toonaangevende instellingen uit Zuid-Afrika, Duitsland en India, onderzoekt hoe investeringen in de energietransitie de sociale gelijkheid in diverse rurale en stedelijke contexten kunnen verbeteren.
Om de relatie tussen toekomst en democratie te onderzoeken is een kernbegrip in zijn onderzoek het concept van 'techniques of futuring', in de Urban Futures Studio gedefinieerd als "praktijken die actoren samenbrengen rond een of meer verbeelde toekomsten en waardoor actoren tot een of meer actieoriëntaties komen" (Oomen et al. 2021; toegelicht door Lisette van Beek in de video onderaan).
Transdisciplinair onderwijs
Jesse en zijn collega's hebben de afgelopen jaren geëxperimenteerd met nieuwe vormen van onderwijs die 'het klaslokaal' proberen te verbinden met maatschappelijke ontwikkelingen. Twee voorbeelden zijn 'Techniques of Futuring: A Mixed Classroom' en de summerschool 'Futuring for Sustainability' . Een van de belangrijkste innovaties van deze initiatieven is dat studenten en professionals deel uitmaken van hetzelfde klaslokaal en samen leren over de toekomst. Het concept van de gemengde klas is genomineerd voor een van de drie Nederlandse Hoger Onderwijspremies 2021 . Zie ook de testimonial van Isabel Liedtke, student van de Mixed Classroom in 2017.
Testimonial van alumni Isabel Liedtke (2017-2018)
Kernbegrippen uitgelegd
Futuring uitgelegd door prof. dr. Maarten Hajer
Techieken van futuring toegelicht door onderzoeker Lisette van Beek
Interessegebieden:
- sociale impact van energietransitie
- politicologie
- futuring
- energie-armoede
- burgerparticipatie