Testimonials

Koen Boelens is literair vertaler

Profile picture Koen Boelens

"Ik heb gekozen voor het literaire traject van de master Vertaalwetenschap in de hoop de taal- en literatuurwetenschap te combineren, omdat die twee vakgebieden me tijdens mijn bachelor Engels allebei aanspraken. Dat pakte goed uit. In de eerste plaats moet je als literair vertaler natuurlijk de regels van ‘jouw’ talen doorgronden om ze ook te kunnen hanteren. Taal is geen exacte wetenschap, maar heeft daar soms wel wat van weg en zelf vind ik die kant heel interessant. Daarentegen biedt het literaire aspect van het vertalen je op allerlei verschillende manieren speelruimte, waarin je je creativiteit niet alleen de vrije loop kunt laten, maar die soms ook flink op de proef wordt gesteld. Die combinatie van – en spanning tussen – ambacht, kunst en wetenschap maakt het vak voor mij zo leuk."

Lees meer

"Hoewel het vertalen zelf natuurlijk centraal stond tijdens de master, oriënteerden we ons er ook breed. We dachten, praatten en schreven over onze eigen vertalingen en die van anderen, maar leerden ook over de mechanismen van het literaire veld en de andere partijen die daarin een rol spelen – denk aan redacteuren, scouts, recensenten en zo voort.

Ik ben overtuigd van het belang van een brede beroepspraktijk voor literair vertalers, ook om praktische redenen. Je bent dan op zoveel mogelijk voorbereid, maar feit is nu eenmaal ook dat je er in de praktijk vaak iets naast moet doen. Flexibiliteit is echt een vereiste, als je het mij vraagt. De master bereid je daarop voor en laat zien wat er allemaal mogelijk is.

Zelf doe ik naast mijn werk als literair vertaler nu een aantal jaar redactiewerk voor een literair tijdschrift. Door zo met andermans werk bezig te zijn, groei ik zelf ook als vertaler en daarnaast gaan er dankzij de opgedane ervaring weer andere deuren open. Zo kom je over een steeds breder pakket met vaardigheden te beschikken, al blijft het vertalen zelf voor mij wel voorop staan."

Hannalore Daudeij werkt als zelfstandig vertaler

Profielfoto Hannalore Daudeij

"Mijn voorliefde voor de Engelse taal had ik al redelijk vroeg te pakken, maar wat ik daarmee dan moest, wist ik nooit zo goed. Toen ik op Literair vertalen aan de Universiteit Utrecht stuitte, leek het antwoord opeens erg voor de hand te liggen. Ik hield van taal, lezen, puzzelen en creatief bezig zijn en besefte dat ik dat alles kon combineren door te gaan vertalen. Tijdens mijn bachelor Engels, die ik toen al in Utrecht volgde, heb ik via twee keuzecursussen kennisgemaakt met het masterprogramma en de docenten. De keuze voor literair vertalen was daarna snel gemaakt."

Lees meer

"Het kleinschalige karakter van het programma vond ik echt een meerwaarde, aangezien er veel ruimte is voor persoonlijke aandacht en feedback. Tijdens de master heb ik dan ook een zeer stevige basis kunnen leggen van waaruit ik mezelf heb kunnen ontwikkelen als vertaler. Enerzijds doordat ik veel praktische vertaalervaring heb kunnen opdoen en daar uitgebreid feedback op heb ontvangen. Anderzijds doordat er veel aandacht was voor (theoretische) reflectie op het vertalen en het veld waarin je als vertaler terechtkomt. Het waardevolle daaraan vond ik het kritisch en analytisch denkvermogen dat ik me als gevolg eigen heb kunnen maken in mijn eigen vertaalwerk. Daarnaast bood de master via beroepsoriëntatie en gesprekken met docenten en gastvertalers veel ruimte om een realistisch beeld te vormen van de arbeidsmarkt. Dat beeld was misschien niet altijd even positief (het is lastig om je te vestigen als vertaler en de vergoeding is mager), maar ik heb me daardoor wel goed kunnen voorbereiden op het werkveld en wist na mijn afstuderen welke mogelijkheden er allemaal waren.

Intussen ben ik een jaar na afstuderen werkzaam als zelfstandig vertaler. Ik werk momenteel aan mijn tweede boekvertaling en heb ook kleinere opdrachten voor literaire festivals gedaan. Ik kan daar overigens nog niet volledig van rondkomen, maar weet wel dat ik mijn droombaan heb gevonden."

Fleur Jeras volgde de track Spaans en is nu werkzaam bij twee literaire festivals en één literair netwerk

Profile picture Fleur Jeras

"Tijdens mijn bachelor Latijns-Amerikastudies in Leiden volgde ik het keuzevak ‘Vertalen in en uit het Spaans’. Voordat ik dit vak volgde was mijn interesse in vertaling vrij latent, maar deze werd aangewakkerd door de opdrachten die we voor de colleges maakten. Ik vond het heel leuk om op die manier met taal en betekenis bezig te zijn."

Lees meer

"Na mijn bachelor heb ik gekeken welke mogelijkheden er waren en me aangemeld voor de master Literair vertalen in Utrecht. Dat was een vrij intuïtieve keuze; ik ben nooit naar een open dag geweest en heb nooit een docent gesproken, maar het aanbod aan vakken en thema’s trok me direct aan en leek bij mij te passen.

De vakken die ik aan de UU heb gevolgd waren inderdaad heel interessant en de inhoud is me bijgebleven. Voor ik aan de master begon wist ik eigenlijk vrijwel niets over vertaalwetenschap. Nu ben ik blij dat ik, naast de ‘praktische’ kennis over vertaling, ook die achtergrond verworven heb, omdat die kennis je in staat stelt twee stapjes terug te doen bij het maken van een vertaling. Het geeft je overzicht. Ik vond het ook heel interessant om bijvoorbeeld les te krijgen over vertaalethiek en de vragen die een vertaler zichzelf moet of kan stellen voordat ze een opdracht aanneemt of aan een klus begint.

Ik heb de track Spaans gevolgd, en wat ik onder andere fijn vond aan de vakken die ik voor die track heb gevolgd, was dat ik meer heb geleerd over de geschiedenis en literatuur van Spanje (mijn focus lag altijd op Latijns-Amerika). Het was ook goed om taalspecifieke obstakels te verkennen die je tegen kunt komen tijdens het vertalen, dat is enorm nuttig.

Tijdens de master werd ons verteld wat we konden verwachten als we op de arbeidsmarkt toetraden; welke voorzieningen er zijn voor beginnende vertalers, maar ook welke moeilijkheden je eventueel tegen kunt komen. We hebben veel praktische tips ontvangen over hoe je te navigeren binnen die literaire markt, en een vak gevolgd waarbij we onszelf leerden te zien als ondernemers, want als freelancer ben je nu eenmaal ook een ondernemer.

Die balans tussen het creatieve en intellectuele aspect van vertalen en de realiteit van het besturen van je eigen vertaalpraktijk is heel belangrijk en ik ben blij dat daar bij het ontwerpen van het curriculum voldoende rekening mee is gehouden.

Momenteel ben ik werkzaam bij twee literaire festivals en één literair netwerk: ik ben programmamaker en coördinator vertalingen bij Poetry International in Rotterdam en het Winternachtenfestival in Den Haag, en ik ben de projectmanager van de Nederlandse tak van het Europese schrijvers- en vertalersnetwerk CELA. Daarnaast neem ik freelance vertaalklussen aan en volg ik een ontwikkelingstraject bij het Expertisecentrum Literair Vertalen om zo naar een eerste boekvertaling toe te werken."

Joyce Bekkers volgde de premaster en is nu zelfstandig vertaler

Profile picture Joyce Bekkers

"Voordat ik aan het masterprogramma begon, heb ik een premaster gevolgd. Deze was door de universiteit volledig afgesteld op mijn persoonlijke studiepad. Tijdens de premaster werd ik bij verschillende vakken uit de bachelor Duitse taal en cultuur geplaatst om mijn kennis van de literatuur bij te schaven. Daarnaast leerde ik zo de academische leer- en schrijfwijze aan. Er was bijvoorbeeld een vertaalvak dat ging over de academische achtergrond van het vertalen. Hierover wist ik nog niet zo veel, omdat mijn vooropleiding aan de Vertaalacademie in Maastricht voornamelijk praktijkgericht was. De premaster was inhoudelijk een goede voorbereiding op het masterprogramma."

Lees meer

"Ik moest in eerste instantie wennen aan de vrijheid die de universiteit bood. Je wordt erg vrijgelaten om zelfstandig te zijn in de manier waarop je studeert en je tijd indeelt. Op een gegeven moment wen je natuurlijk, maar dit was aan het begin even aftasten. Mijn vooropleiding en de premaster verschilden in zowel niveau als de werkwijze erg van elkaar. Ik was gewend om een tekst voor mijn neus te krijgen en aan de slag te gaan, maar tijdens de premaster moest ik veel meer theorieën lezen en leren. Ik vond de stap van mijn hbo-opleiding naar de premaster daarom groter dan die van de premaster naar de master. Het was natuurlijk weer een iets hoger niveau, maar ik was inmiddels gewend aan het ritme van de universiteit.

Tijdens mijn masterscriptie ben ik begonnen ik met het aannemen van kleine vertaalopdrachten. Ik wilde graag al tijdens mijn studie een bedrijfje opstarten, zodat ik meteen aan het werk kon na mijn afstuderen. Inmiddels ben ik zelfstandig vertaler en heb ik naast professionele vertaalopdrachten sinds kort mijn eerste literaire opdrachten binnen. Het is mijn ultieme droom om uiteindelijk een boek te mogen vertalen."

Nadia Eftaxias is vertaler bij het Europees Parlement

Profile picture Nadia Eftaxias

"Ik had er nooit bij stilgestaan dat de Europese instellingen een walhalla voor vertalers zijn. Ik gaf me op voor een traineeship van drie maanden op de Nederlandse vertaalafdeling van het Europees Parlement in Luxemburg met de gedachte dat het in ieder geval goed zou staan op mijn cv als het verschrikkelijk zou tegenvallen."

Lees meer

"Inmiddels werk ik al bijna twee jaar fulltime bij het Parlement en heb ik het nog altijd ontzettend naar mijn zin. De teksten waaraan ik werk lopen uiteen van vlotte publieksteksten voor burgers tot wetteksten en parlementaire resoluties over internationale mensenrechtenkwesties. Wat ik van de master heb geleerd? “Op alle slakken zout leggen,” zoals een docent ooit zei. Je inlezen om de achtergrond van de tekst te begrijpen (“Context, context, context!”) en de juiste toon aan te slaan. En vooral kritisch naar je eigen vertaling kijken of iemand anders er een frisse blik op laten werpen. Dat kan je soms doen beseffen dat je dat zoutvaatje toch iets te snel hebt weggezet!"

Chico Nooij volgde de track Duits en werkt nu als projectmanager bij AVB Vertalingen

Profile picture Chico Nooij

"Mijn reeds op jonge leeftijd ontwikkelde passie voor de Duitse taal, gecombineerd met mijn interesse in de kunst van het vertalen, bewoog mij er na voltooiing van mijn hbo-opleiding toe om mij in te schrijven voor het masterprogramma Professioneel Vertalen."

Lees meer

"Binnen het kader van de daaraan voorafgaande premaster Duitse taal en cultuur (¾ jaar) heb ik tijdens de uiterst leerzame en inspirerende colleges van zeer vaardige en meedenkende docenten mijn kennis van de Duitse cultuur, politiek, kunst, literatuur en historie kunnen verdiepen.

Gedurende zowel de master zelf als de voornoemde premaster heb ik vertaalateliers kunnen bijwonen en wekelijkse vertaalopdrachten uit kunnen voeren met uiteenlopende soorten brontekst zoals tijdschriftartikelen, romanhoofdstukken, kookboekrecepten, politieke columns en dergelijken.

Aan de hand van deze vertalingen, maar ook gedurende zeer interessante masteronderwijseenheden over o.a. vertaalrevisie, -kritiek, -historie en -ethiek, leerde ik bijvoorbeeld op welke elementen je een brontekst vooraf dient te analyseren, welke vertaalstrategieën je kunt inzetten om cultuurspecifieke woorden te vertalen; en welke overwegingen aan je uiteindelijke vertaalkeuzes ten grondslag kunnen liggen.  

In het tweede halfjaar heb ik een uiterst leerzame en uitdagende stage mogen volgen als projectmanager bij een heel leuk vertaalbureau, AVB Vertalingen. Gedurende mijn stage en daaruit voortvloeiende fulltime baan bij AVB leerde ik de vertaalwereld vanuit een nieuw en verfrissend oogpunt kennen en heb ik tevens veel kennis en ervaring opgedaan m.b.t. de wisselwerkingen tussen klant, vertaler en bemiddelaar. Weliswaar vertaal ik zelf geen teksten, maar desalniettemin ben ik dagelijks bezig met vertalingen, vertalers en vertalen en hierin ondervind ik zeer veel genoegen en uitdaging!"

Kim van Helmond-Bos werkt als zzp-er

Alumna Kim van Helmond-Bos vertelt over haar werk als zzp-er.