Wat hebben we geleerd van het klimaatrapport 'Grenzen aan de groei' uit 1972?
Geert Buelens bij Podcast OVT
Vijftig jaar geleden verscheen 'Grenzen aan de groei', een publicatie waarin de Club van Rome liet zien dat we de aarde totaal hadden uitgeput en dat er geen weg terug meer was. Hoogleraar Moderne Nederlandse letterkunde Geert Buelens schreef onlangs het boek 'Wat we toen al wisten' over deze vergeten geschiedenis, en hij was te gast bij OVT om uit te leggen waarom het rapport zo interessant is.
Milieugeneratie
Buelens zelf is geboren in 1971, één jaar voordat de Club van Rome 'Grenzen aan de groei' publiceerde. "Voor mij was de terugblikmogelijkheid die 'Grenzen aan de groei' biedt ook een manier om na te denken over hoe het voor mij en mijn generatie is geweest om op te groeien in de jaren zeventig en tachtig. Ik heb geprobeerd om zowel de grote wereldgeschiedenis als een privégeschiedenis te vertellen, over hoe het is om deel te zijn van een milieugeneratie en dan vijftig jaar later te moeten ontdekken dat we nog ongeveer nergens staan." Hoewel veel politici en wetenschappers met het rapport destijds aan de slag gingen en nieuw beleid maakten, raakte het al snel in de vergetelheid en zien we de bewustwording van de klimaatproblematiek als iets zeer recents.
Globaal probleem
Volgens Buelens is de belangrijkste les van het rapport dat het een globaal probleem is, dat alleen in samenwerking kan worden opgelost. "Het is een holistische kwestie, dat is eigenlijk de kern. Verschillende factoren werken op elkaar in op een manier die wij ons eigenlijk niet kunnen voorstellen. Je zag dat het ergens in de 21ste eeuw dreigde vast te lopen, omdat die verschillende vormen van groei op zo'n manier in elkaar klikken dat je planetair gesproken in de problemen komt."
In 1972 werd dan ook de eerste klimaatconferentie van de Verenigde Naties georganiseerd waar dit bewustzijn voor het eerst naar voren kwam. "Dat is misschien wel de belangrijkste erfenis van 1972, omdat je daaraan ziet dat dat enorme schip waar we met z'n allen in zitten van koers moest veranderen."