Waarom er lang geen aandacht was voor de Afrikaanse soldaten van de Eerste Wereldoorlog
Camille Creyghton bij NOS Met het oog op morgen
Tijdens de Eerste Wereldoorlog vochten Afrikaanse soldaten aan Franse zijde. Naar aanleiding van de nieuwe Franse film Tirailleurs, waarin een Senegalese vader en zoon aan het front terechtkomen, sprak NOS Met het oog op morgen met universitair docent Politieke geschiedenis Camille Creyghton. Ze besprak de vergeten geschiedenis van de Afrikaanse soldaten en hoe hun nabestaanden nu voor hen opkomen.
Vergeten Afrikaanse soldaten
De soldaten uit de Afrikaanse koloniën die meevochten in het Franse leger deden niet onder voor de soldaten uit Frankrijk zelf. “Het racisme, dat inherent is aan het kolonialisme, speelde [echter] voortdurend mee”, vertelt Camille Creyghton. Ze mochten bijvoorbeeld beslist niet in contact komen met de Franse burgerbevolking.
“Enerzijds werden zij soms beschouwd als zeer geschikte vechtersbazen, want ze waren ‘maar halfgeciviliseerde Afrikanen’, was het idee”, zegt Creyghton. “Anderzijds werd ook wel gezegd dat ze ‘ongeciviliseerde grote kinderen’ waren, met de vraag of je die wel de loopgraven in moet sturen.”
Na de oorlog werden de Afrikaanse soldaten alom vergeten. Pas sinds de laatste decennia krijgen onderzoekers oog voor het verhaal van de Afrikaanse soldaten, maar veel veteranen waren toen al overleden en van hun persoonlijke ervaringen is weinig bewaard gebleven.
Loze beloften van de Franse staat
Uit de interviews die wel plaatsvonden bleek dat de soldaten na de oorlog veelal naar Afrika waren teruggekeerd, waar ze weinig over hun ervaringen konden praten. Ook bleek de Franse regering haar beloften niet na te komen. “Tijdens de oorlog zijn beloften gedaan over het verkrijgen van Frans burgerschap en een veteranenpensioen”, legt Camille Creyghton uit. “Die zijn na de oorlog grotendeels niet ingelost. Frans burgerschap kregen ze niet en hun pensioen was veel lager dan dat van Franse veteranen.”
Over de loze beloften hebben nabestaanden allerlei rechtszaken aangespannen tegen de Franse staat. Uiteindelijk met resultaat. “De laatste zaak is, net deze week, beëindigd doordat de Franse staat heeft gezegd dat bepaalde veteranen en nabestaanden niet meer in Frankrijk hoeven te wonen om toch een pensioen te kunnen opstrijken.”