Piraterij toen en nu

British sailors boarding an Algerine pirate ship and battling the pirates; colored engraving by John Fairburn (1793–1832). Source: Wikimedia/Royal Museums Greenwich

De geschiedenis van piraterij: het lijkt een bijna onuitputtelijke bron van fantastische verhalen. Maar hoe ging het er écht aan toe? Erik de Lange (Geschiedenis en Kunstgeschiedenis) vertelde bij Focus op NPO Radio 1 over zijn promotieonderzoek naar negentiende-eeuwse piraterij en de bestrijding ervan.

Dr. Erik de Lange
Erik de Lange

Piraten of kapers?

Ons beeld van piraterij klopt vaak niet helemaal met de werkelijkheid. Veel van de zeerovers die wij als piraten bestempelen waren dat helemaal niet: het waren kapers. Kapers kregen kapersbrieven van lokale heersers die hen het 'recht' gaf om schepen van vijandelijke staten over te nemen. "Het verschil tussen kapers en piraten is dat piraten op eigen houtje handelen, die stelen gewoon schepen zoals het hen uitkomt, zoals de omstandigheden zich voordoen, terwijl kapers onderdeel zijn van oorlogsvoering tussen staten." 

Hedendaagse piraterij

Dit onderscheid tussen piraten en kapers werd vanaf het begin van de negentiende eeuw steeds minder duidelijk. "Wat je dus ziet is dat Noord-Afrikaanse staten, die eigenlijk veel langer dan de Europese mogendheden doorgingen met die kaapvaart, in een keer als piraten bestreden werden in de negentiende eeuw." Hoewel piraterij er tegenwoordig heel anders uitziet dan toen, is de bestrijding ervan vergelijkbaar met de negentiende-eeuwse aanpak die De Lange onderzocht.