Beatrice de Graaf in de media met haar essay 'Crisis!'
Voor de Maand van de Geschiedenis 2022 schreef faculteitshoogleraar History of International Relations & Global Governance Beatrice de Graaf het essay 'Crisis!'. Hierin bekijkt De Graaf het, zeer actuele, thema 'crisis' vanuit een historisch perspectief. Een overzicht van de media-optredens rondom dit onderwerp.
Crisis
Tegenwoordig lijken de crises zich in een rap tempo op te stapelen. In 'Crisis' onderzoekt De Graaf historische ontwikkeling van de rol van de Nederlandse overheid als crisisbeheerser. Waren er vroeger inderdaad minder crises of is er iets anders aan de hand?
Uit het onderzoek dat Beatrice de Graaf voor 'Crisis!' deed, blijkt dat er vroeger niet minder crises waren, maar dat er anders mee werd omgegaan. "Het verschil was dat de combinatie van 'crisis' en centrale 'crisisbeheersing' als fenomeen nog niet bestond", schrijft De Graaf in Trouw (28 september).
Zo noemt De Graaf bijvoorbeeld de Watersnoodramp in 1953. "Er lag al vanaf 1935 een plan om de dijk te verstevigen en meteorologen hadden de week van tevoren crisisuitzendingen willen doen", zegt De Graaf bij Op1 (28 september).
Toch kreeg niemand de schuld van de ramp, omdat de mensen nog geloofden in een hogere straf waar niks tegen te doen was. "Tegenspoed kwam van God", zegt De Graaf. "Het was het noodlot en je had het gezamenlijk te ondergaan."
Kantelpunt
Volgens Beatrice de Graaf ligt het kantelpunt van de omgang met crises in de jaren negentig van de vorige eeuw. "Opeenvolgende crises leidden destijds tot de inzet van veel meer middelen en maatregelen tot crisisbeheersing, en vooral tot meer controle: controle van alle nieuwe investeringen in crisismanagement", schrijft ze in Trouw.
Deze nieuwe rol van de overheid zorgde ook toen al voor een toename aan achterdocht. "Naarmate burgers er vaker en sneller bovenop geholpen werden door hulpverlenende instanties, leek de twijfel over die uitgestoken hand te groeien."
Solidariteit
Die trend zien we nu nog steeds, met name rondom de coronacrisis. "Hoe meer de overheid investeerde en alle mogelijke risico’s in beeld probeerde te brengen, hoe meer die burger zijn eisen op tafel legde, zich fundamenteel ontevreden en wantrouwig betoonde, of zelfs afhaakte", zegt Beatrice de Graaf over 'Crisis!' in Trouw.
Toch ziet De Graaf een positieve overeenkomst tussen de recente reacties op crises en de manier waarop men vroeger met rampen omging. "Ook toen was een crisis een moment om te laten zien wat voor burger je was en waarin mensen vooral elkaar helpen", aldus De Graaf.