IMAU in the media 2016
This is a selection of media appearances from scientists at the Institute for Marine and Atmospheric research Utrecht in 2016.
Door een unieke combinatie van veldwerk, satellietgegevens en een klimaatmodel konden onderzoekers van de Universiteit Utrecht en TU Delft verklaren waarom sommige delen van Oost-Antarctische ijsplaten zo sterk smelten. Het onderzoek van Jan Lenaerts (IMAU, Universiteit Utrecht) kreeg uitgebreid aandacht in de media. Onder meer het ANP, Welingelichte kringen, De Telegraaf, het Haarlems Dagblad, Reformatisch Dagblad, The Washington Post, Spiegel Online, The Toronto star, The Boston globe, Agence France Presse, RTL Nieuws, Radio Flevoland, NPO Radio 1 en de NOS berichtten over de kwetsbaarheid van de ijsplaat op Antarctica.
Nog nooit bedekte in november zo weinig ijs de Noordelijke IJszee. Omdat het extreem warm is, maar vooral omdat nieuw poolijs zo dun en kwetsbaar blijft. Michiel van den Broeke reageert in De Volkskrant op de maandelijkse NISDC-rapportage over de ijssituatie op de polen.
Nieuwsgierig naar het verband tussen een deltavlieger, godsdienstwetenschapper, islamitisch geestelijk verzorger, meteoroloog, pandita, predikant, rabbijn en een zeiler? Alles in de wind is en ode aan de wind als metafoor van de ongrijpbaarheid van het bestaan en werd op NPO Radio 1 in het programma WOORD uitgezonden. Met een bijdrage van meteoroloog Aarnout van Delden.
Klimaatwetenschappers houden de Noordpool deze dagen nauwlettend in de gaten meldt Kennislink. Afgelopen week was het er twintig graden warmer dan normaal. Michiel van den Broeke ziet een verklaring in de wisselwerking tussen het ijs en de zee.
Wereldwijd trekken gletsjers zich terug. Hans Oerlemans schreef voor de IMAU nieuwsbrief over de reddingsmissie die is opgezet om het smelten van de Zwitserse Morteratsch gletsjer tegen te gaan. De Tages-Anzeiger, de grootste krant van Switzerland, besteedde ook aandacht aan deze missie.
Het zeemansgraf van een van Nederlands grootste oorlogshelden Karel Doorman en dat van 1172 andere marinemensen lijkt te zijn verdwenen meldt De Telegraaf. Van de in de Javazee tot zinken gebrachte Harer Majesteits De Ruyter en Hr. Ms. Java resteren volgens alleen nog wat sporen. Henk Dijkstra, hoogleraar Dynamische Oceanografie aan de Universiteit Utrecht, sluit uit dat de scheepswrakken door stromingen onder water zijn verplaatst.
Een gigantische ijsberg is van het ijsplateau in Antartica afgebroken. De ijsmassa, die twee keer zo groot is als de oppervlakte van Luxemburg, stond al een tijdje op afbreken en drijft nu naar het noorden. De Volkskrant, Het Parool en Trouw vroegen IMAU-onderzoeker Roderik van de Wal om een toelichting.
Het effect van broeikasgassen op het klimaat laat zich niet een eenvoudige berekening vangen, zegt Die Neue Zürcher Zeitung op basis van een artikel van Anna von der Heydt (Natuurkunde) in Current Climate Change Reports.
Op 10 september verscheen een artikel in De Morgen over gevolgen van temperatuurstijging die we niet zagen aankomen. Michiel van den Broeke (Natuurkunde) reageert op het smelten van ijs rondom een afgedankte mobiele kernreactor op Groenland: “Het is beter om zo snel mogelijk met de schoonmaak te beginnen. Nu kun je er nog bij.”
Prof. dr. Michiel van den Broeke (Natuurkunde) wordt op 22 augustus geïnterviewd op NPO Radio 1 over de grote, ijsblauwe meren die op Antarctica verschijnen. “Uit het verleden weten we dat veel smeltwater ervoor kan zorgen dat de drijvende delen van de ijskap plotseling kunnen opbreken en verdwijnen.”
Het is een jaar geleden dat onderzoekers van het IMAU, waaronder dr. Willem Jan van de Berg, dr. Stefan Ligtenberg en dr. Peter Munneke, succesvol een weerstation op Ulvebreen op Spitsbergen hebben neergezet. Ter ere van deze verjaardag schreef meteoloog Peter Munneke een artikel voor de NOS op 22 augustus. “Als alles goed gaat, verzamelt het weerstation in totaal vijf jaar lang gegevens. Hiermee hopen mijn collega's en ik in kaart te brengen wat het slinkende zee-ijs voor effect heeft op de snelheid waarmee gletsjers in het poolgebied smelten.”
In aflevering 2 van de BBC2 serie Ultimate Rome: Empire without Limit, komt IMAU-onderzoeker Célia Sapart aan het woord (vanaf 2:30 min.). Ze vertelt hoe we door middel van methaanisotopenonderzoek het verleden kunnen reconstrueren aan de hand van luchtbelletjes in ijslagen.
De Volkskrant vroeg prof. Michiel van den Broeke (Natuurkunde) om een toelichting op de ongekend vroege dooi op Groenland. Die bevestigt dat de metingen zeer uitzonderlijk zijn – normaal begint de dooi pas in mei.
Het persbericht over de Nature Climate Change publicatie van dr. Aimée Slangen (Natuurkunde) en collega’s, werd opgepikt door de Britse editie van nieuwssite The Conversation.
Volgens cijfers van de NASA hebben we de warmste februari maand ooit achter de rug. BNR Spitsuur sprak hierover met prof. Michiel van den Broeke (Natuur- en Sterrenkunde). Hij vertelt onder meer dat op Spitsbergen de temperaturen nu zo hoog zijn, dat daar helemaal geen zee-ijs was deze winter. Luisteren!
Op de website van de NOS ook een bericht over dit record, met een heldere toelichting (video) van dr. Peter Kuipers Munneke (Natuur- en Sterrenkunde), weerman én onderzoeker bij het IMAU. Met een duidelijk antwoord op de vraag: wat kunnen we hieraan doen?
Op BBC-Earth een artikel naar aanleiding van een Science-publicatie die onderdeel was van het fascinerende promotieondezoek dat dr. Anna von der Heydt (Natuurkunde) uitvoerde aan de Universiteit Twente. Von der Heydt werkte aan de theoretische vergelijkingen om te verklaren hoe een kleine garnaal door een knipbeweging met zijn ongewoon schaar een afschrikwekkend geluid produceert dat klinkt als een schot.
In de Leeuwarder Courant naar aanleiding van een publicatie in Nature een artikel over de invloed van de mens op de volgende ijstijd. Ook dr. Jan Lenaerts (Natuurkunde) geeft een korte toelichting.
Prof. Michiel van den Broeke (Natuurkunde) gaf in het BNR Nieuws een korte beschrijving van de losgeslagen ijsberg die de toegang tot zee blokkeert voor een kolonie Adelie Pinguïns. Deze dreigen hierdoor te verhongeren.
Anna von der Heydt in het NRC over El Niňo.
Op Groenland blijkt het ijs sneller te smelten dan gedacht, meldde de Volkskrant naar aanleiding van een publicatie in Nature. Teamlid prof. Michiel van den Broeke (Natuurkunde) was verrast. “We dachten altijd dat de ijskap van Groenland tot 1990 niet veel bijdroeg aan de zeespiegelstijging.”
In het radioprogramma Met Het Oog op Morgen (op 23:04), vertelde hij kort iets over een kloof van meer dan duizend kilometer die onder de Zuidpool zou liggen.
De Volkskrant vroeg MIchiel Van den Broeke om een reactie op een publicatie van onderzoekers van de Universiteit van Sheffield. Zij schrijven hierin dat grote ijsbergen, die zijn afgebroken van Antarctica, in de Zuidelijke Oceaan de algengroei stimuleren waardoor extra CO2 uit de atmosfeer verdwijnt.
In het radioprogramma Met Het Oog op Morgen (op 23:04), vertelde Michiel van den Broeke kort iets over een kloof van meer dan duizend kilometer die onder de Zuidpool zou liggen.