Workshop: Integrale gebiedsgerichte besluitvorming in delta’s: bodemdaling als voorbeeld

Dichtbevolkte deltagebieden met intensief ruimtegebruik, zoals Nederland, worden mede ten gevolge van klimaatverandering geconfronteerd met grote duurzaamheids- en milieuopgaven voor de fysieke leefomgeving. Ten aanzien van deze opgaven zijn internationale en Europese, nationale en decentrale doelstellingen vastgesteld in wet- en regelgeving en beleidsplannen. Al die doelstellingen voor de fysieke leefomgeving ‘landen’ in specifieke gebieden, waarbinnen overheden, grondgebruikers en andere partijen gevestigde belangen hebben. Om deze doelstellingen te bereiken, is in veel gebieden een transitie nodig, waarbij (milieu)gebruiksruimte zal moeten worden gecreëerd en herverdeeld.  Hier is een intergrale en gebiedgerichte aanpak voor nodig.

Een goed voorbeeld van een integrale gebiedsgerichte opgave is de bodemdalingsopgave. In deze workshop gaan we samen met de deelnemers, die vanuit verschillende rollen betrokken zijn bij de bodemdalingsaanpak (gemeente, waterschap, provincie, Rijk, wetenschap en ander partijen), actief op zoek naar de juridisch-bestuurlijke knelpunten van een integrale en gebiedsgerichte aanpak van de bodemdalingsopgave, de mogelijke oplossingen daarvoor en de implementatie van die oplossingen.

Bodemdaling heeft nadelige gevolgen voor de fysieke leefomgeving, zoals verzakkende huizen en infrastructuur, CO2-uitstoot, aantasting van natuurwaarden, waterverontreiniging en een verhoging van het overstromingsrisico. Deze gevolgen doen zich vaak sluipenderwijs voor en worden nog verder vergroot door klimaatverandering. Dat vraagt om een doeltreffende, integrale en gebiedsgerichte aanpak van bodemdaling vanuit de overheid.

De vraag die bij de workshop centraal staat, is: 

Hoe kan het (omgevings)recht bijdragen aan een integrale en gebiedsgerichte aanpak van de bodemdalingsopgave in landelijk en bebouwd gebied?

In deze workshop zullen we ingaan op de juridische instrumenten die overheden kunnen inzetten om een dergelijke aanpak te bereiken (bijvoorbeeld wijziging van het peilbesluit of het bestemmingsplan, het stellen van algemene regels in de keur of een provinciale of gemeentelijke verordening) en de juridische grenzen en randvoorwaarden (nadeelcompensatie) voor de inzet van deze instrumenten. Ook bespreken we of en in hoeverre een (andere) inzet van deze instrumenten kan bijdragen aan een integrale en gebiedsgerichte aanpak: is aanpassing van alleen het juridische kader voldoende voor een integrale en gebiedsgerichte aanpak, of vereist dat ook een andere governance benadering?