Camphuysen manuscript
Het Camphuysen handschrift
Sinds 1960 bezit de Universiteitsbibliotheek Utrecht een belangrijke bron op het gebied van Nederlandse klaviermuziek uit de tweede helft van de zeventiende eeuw. Het handschrift (Hs. 20 A 5) heeft een perkamenten band, en de scribent heeft geschreven op gedrukt muziekpapier van de Amsterdamse uitgever Paulus Matthijsz († 1684). Het is nu voor de eerste keer in zijn geheel uitgegeven.
Het handschrift bevat 36 anonieme stukken voor klavierinstrumenten. Van dit aantal zijn er 21 gebaseerd op melodieën uit de zogenaamde Stichtelycke Rymen door Dirck Rafaelsz Camphuysen (1586-1627), negen zijn gebaseerd op de Geneefse psalmen, twee op Balletti door Gastoldi en vier op wereldse melodieën. De namen van de componisten worden niet vermeld. Het zorgvuldig geschreven manuscript was het werk van één persoon, waarschijnlijk de componist zelf. Van de stukken bestaan geen andere bronnen. Het manuscript werd in 1960 aangekocht uit de collectie van Bach-specialist Hans Brandts Buys (1905-1959). Zijn vader had het gekocht voor zijn muziekbibliotheek. De herkomst van het handschrift is onbekend.
In 1961 werd een eerste selectie van zes stukken gepubliceerd door de musicoloog Alan Curtis (1934-2015) in zijn verzamelbundel Dutch keyboard music from the 16th and 17th centuries. Hij was degene die het manuscript zijn naam gaf.
Hoewel de naam naar de componist noch naar een eigenaar verwijst, is hij toch goed gekozen, omdat 21 van de 36 stukken gebaseerd zijn op de liederen die voortkomen uit Camphuysens Stichtelycke Rymen, in de zeventiende eeuw het populairste kerkelijke liedboek van de Lage Landen. In het manuscript worden componist, eigenaar of datum niet genoemd; de daartoe gereserveerde plek op de gegraveerde titelpagina is leeg gelaten.
In het begin van 2018 werd een nieuwe editie van het complete handschrift gepubliceerd door Ut Orpheus (Bologna), als nummer 2 in de ECHOM reeks, een project van ECHO (European Cities of Historical Organs). Het is de eerste complete, wetenschappelijke uitgave van deze belangrijke bron van zeventiende eeuwse Nederlandse klaviermuziek. De uitgave bevat een facsimile van het handschrift en een transcriptie met moderne muzieknotatie.
Hieronder vindt u een lijst met composities, met aan de linkerkant de folionummers en aan de rechterkant het beginnummer van de scan in de digitale uitgave.
Inventory Fol.1v-2r Fol.2v Fol.3v-4v Fol.4v-5r Fol.5v-6r Fol.6v-7r Fol.7v-8r Fol.8v-9r Fol.9v-10r Fol.10v-11v Fol.12r Fol.12v-13r Fol.13v-14r Fol.14v-15r Fol.15v-16r Fol.16v-17r Fol.17v-18r Fol.18v-19r Fol.19v-20r Fol.20v-21r Fol.21v-22r Fol.22v-25r Fol.25v-26r Fol.26v-27r Fol.27v-28r Fol.28v-29v Fol.29r-31r Fol.31v-32r Fol.32v-33r Fol.33v-34r Fol.34v-35r Fol.35v-37r Fol.37v-43r Fol.43v-44r Fol.44v-45r Fol.45v-46r Fol.46v-48r Fol.48v-50r Fol.50v-52r Fol.52v-78v | Titles [1] De Mensch wiens Hert gelijck vruchtbaer aerd is [2] Wanneer het hert [3] Een dorstig hert [4] Aij mij wat plagen [5] Daer en is niet in mijn Leven [6] Door eijgen liefdes [7] Psalm 8 [8] Wel aen o alle vromen [9] Alleen niet ’t kruijs van Godes Sone [10] Hoe ongelijcken lot [Blanco/blank] [11] Aij mij wat plagen [12] Wel aen o alle vromen [13] Hoor na mij [14] De Soete Meeremin [15] De Mens wiens Hert [16] Brabantse dragonders Mars [17] Moetm: in alles Sich versaken [18] Gij die uijt Swerelts droom [19] Godt Schiep den Mens vol Eere [20] Een dorstig Hert [21] Godt Schiep den Mens vol Eere [3 versus] [22] Psalm 74 [23] De Mensch wiens Hert [Blanco/blank] [24] Blijtschap van mij vliet [Blanco/blank] [25] Wel aen o alle vroomen [26] Psalm 146 [27] Bewaert mij Godt [28] De Engelsche Fortuijn [29] Hoe ongelijcken Lot [30] Daphne [3 versus] [31] Psalm 65 [32] Psalm 116 [33] Psalm 23 [34] Psalm 100 [2 versus] [35] Psalm 5 [2 versus] [36] Psalm 8 [2 versus] [Blanco/blank] | Scan 3 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 28 29 30 31 32 34 35 36 37 38 40 46 47 48 49 51 53 55 |
Auteur
Frank van Wijk, maart 2018
