Camphuysen manuscript

Het Camphuysen handschrift

Band van het Camphuysen manuscript uit de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek Utrecht

Sinds 1960 bezit de Universiteitsbibliotheek Utrecht een belangrijke bron op het gebied van Nederlandse klaviermuziek uit de tweede helft van de zeventiende eeuw. Het handschrift (Hs. 20 A 5) heeft een perkamenten band, en de scribent heeft geschreven op gedrukt muziekpapier van de Amsterdamse uitgever Paulus Matthijsz († 1684). Het is nu voor de eerste keer in zijn geheel uitgegeven.

Het handschrift bevat 36 anonieme stukken voor klavierinstrumenten. Van dit aantal zijn er 21 gebaseerd op melodieën uit de zogenaamde Stichtelycke Rymen door Dirck Rafaelsz Camphuysen (1586-1627), negen zijn gebaseerd op de Geneefse psalmen, twee op Balletti door Gastoldi en vier op wereldse melodieën. De namen van de componisten worden niet vermeld. Het zorgvuldig geschreven manuscript was het werk van één persoon, waarschijnlijk de componist zelf. Van de stukken bestaan geen andere bronnen. Het manuscript werd in 1960 aangekocht uit de collectie van Bach-specialist Hans Brandts Buys (1905-1959). Zijn vader had het gekocht voor zijn muziekbibliotheek. De herkomst van het handschrift is onbekend.

In 1961 werd een eerste selectie van zes stukken gepubliceerd door de musicoloog Alan Curtis (1934-2015) in zijn verzamelbundel Dutch keyboard music from the 16th and 17th centuries. Hij was degene die het manuscript zijn naam gaf. 

Camphuysens Stichtelycke Rymen

Hoewel de naam naar de componist noch naar een eigenaar verwijst, is hij toch goed gekozen, omdat 21 van de 36 stukken gebaseerd zijn op de liederen die voortkomen uit Camphuysens Stichtelycke Rymen, in de zeventiende eeuw het populairste kerkelijke liedboek van de Lage Landen. In het manuscript worden componist, eigenaar of datum niet genoemd; de daartoe gereserveerde plek op de gegraveerde titelpagina is leeg gelaten.

Titelpagina en eerste lied uit het Camphuysen manuscript uit de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek Utrecht

In het begin van 2018 werd een nieuwe editie van het complete handschrift gepubliceerd door Ut Orpheus (Bologna), als nummer 2 in de ECHOM reeks, een project van ECHO (European Cities of Historical Organs). Het is de eerste complete, wetenschappelijke uitgave van deze belangrijke bron van zeventiende eeuwse Nederlandse klaviermuziek. De uitgave bevat een facsimile van het handschrift en een transcriptie met moderne muzieknotatie.

Godt schiep den mens vol Eere (scan 23), uit het Camphuysen manuscript uit de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek Utrecht

 

 

Hieronder vindt u een lijst met composities, met aan de linkerkant de folionummers en aan de rechterkant het beginnummer van de scan in de digitale uitgave.

Inventory

Fol.1v-2r 

Fol.2v       

Fol.3v-4v  

Fol.4v-5r   

Fol.5v-6r  

Fol.6v-7r    

Fol.7v-8r    

Fol.8v-9r

Fol.9v-10r

Fol.10v-11v

Fol.12r

Fol.12v-13r

Fol.13v-14r

Fol.14v-15r

Fol.15v-16r

Fol.16v-17r

Fol.17v-18r

Fol.18v-19r

Fol.19v-20r

Fol.20v-21r

Fol.21v-22r

Fol.22v-25r

Fol.25v-26r

Fol.26v-27r

Fol.27v-28r

Fol.28v-29v

Fol.29r-31r

Fol.31v-32r

Fol.32v-33r

Fol.33v-34r

Fol.34v-35r

Fol.35v-37r

Fol.37v-43r

Fol.43v-44r

Fol.44v-45r

Fol.45v-46r

Fol.46v-48r

Fol.48v-50r

Fol.50v-52r

Fol.52v-78v

Titles

[1] De Mensch wiens Hert gelijck vruchtbaer aerd is

[2] Wanneer het hert

[3] Een dorstig hert

[4] Aij mij wat plagen

[5] Daer en is niet in mijn Leven

[6] Door eijgen liefdes

[7] Psalm 8

[8] Wel aen o alle vromen

[9] Alleen niet ’t kruijs van Godes Sone

[10] Hoe ongelijcken lot

[Blanco/blank]

[11] Aij mij wat plagen

[12] Wel aen o alle vromen

[13] Hoor na mij

[14] De Soete Meeremin

[15] De Mens wiens Hert

[16] Brabantse dragonders Mars

[17] Moetm: in alles Sich versaken

[18] Gij die uijt Swerelts droom

[19] Godt Schiep den Mens vol Eere

[20] Een dorstig Hert

[21] Godt Schiep den Mens vol Eere [3 versus]

[22] Psalm 74

[23] De Mensch wiens Hert

[Blanco/blank]

[24] Blijtschap van mij vliet

[Blanco/blank]

[25] Wel aen o alle vroomen

[26] Psalm 146

[27] Bewaert mij Godt

[28] De Engelsche Fortuijn

[29] Hoe ongelijcken Lot

[30] Daphne [3 versus]

[31] Psalm 65

[32] Psalm 116

[33] Psalm 23

[34] Psalm 100 [2 versus]

[35] Psalm 5 [2 versus]

[36] Psalm 8 [2 versus]

[Blanco/blank]

Scan

3

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

28

29

30

31

32

34

35

36

37

38

40

46

47

48

49

51

53

55

 

Auteur

Frank van Wijk, maart 2018

Wel aen o alle vroomen uit het Camphuysen manuscript uit de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek Utrecht