Ervaringen

Als je meer wilt begrijpen over het gedrag van mensen, moet je hen eerst leren kennen.

“Verschillende samenlevingen hebben allemaal zo hun eigen werkwijzen, tradities en rituelen. Bij Culturele antropologie bestudeer je die culturele diversiteit, ook in de samenleving waartoe je zelf behoort. Wat je onder andere leert, is dat er veel manieren zijn om iets te doen – van het besturen van een land tot het organiseren van werknemers; van het vieren van een feest tot het uitdragen van protest – en dat ‘jouw’ manier niet de enige juiste is. Ik vind dit een hele mooie leidraad van de rest van je leven.

Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in maatschappij en politiek. Vooral de vraag waarom mensen zich onderverdelen in groepjes, fascineert me. De mens is één soort. Waarom scheiden sommige mensen zich af van de groep, waarom bestaat er onderlinge haat tussen groepen vanwege een verschillende culturele achtergrond? Dat soort vragen houden me bezig, en om die reden dacht ik dat Interdisciplinaire sociale wetenschap of Politicologie bij me zou passen.”

Veldwerk

“Van Culturele antropologie had ik in eerste instantie nog nooit gehoord, maar het bleek alles te omvatten waar ik me voor interesseerde. Na een aantal meeloopdagen, op de UU en andere universiteiten, wist ik het zeker. Ik koos enerzijds voor de opleiding in Utrecht vanwege de gezelligheid van de stad zelf; anderzijds is de UU de enige plek waar je de mogelijkheid hebt om twee maanden lang echt veldwerk in het buitenland te doen. Dat trok me heel erg aan.

Een Cultureel antropoloog kijkt echt naar de beweegredenen van een mens. Als je meer wilt begrijpen over het gedrag van mensen, moet je hen – en hun context – eerst leren kennen. Antropologie richt zich daarmee meer op diepte-interviews en participerend observeren: onderzoek doen terwijl je zelf deel uitmaakt van de groep of de context die je bestudeert.”

‘De ander’

“Mijn ultieme droom is om ooit een documentaire te maken. Met een documentaire kun je begrip kweken, mensen laten inzien dat ‘de ander’ helemaal niet zo anders is dan jij zelf bent. Maar misschien kom ik wel bij een NGO terecht, of blijf ik werkzaam in de wetenschap. Hoe dan ook wil ik de wereld ietsje beter maken. Ik weet nog niet precies wat ik wil worden, maar ik heb wel duidelijk voor ogen wat ik wil bereiken.”

Merel van Daalen, Tweedejaars student Culturele antropologie en ontwikkelingssociologie

Verhalen en ervaringen koppelen aan theorie

'Ik ben Culturele antropologie gaan studeren omdat ik (en dat klinkt misschien cliché) vastbesloten was om de wereld te verbeteren. In Culturele antropologie vond ik een opleiding die mij daarvoor de juiste vaardigheden zou kunnen bieden: kritische analyse, maar tegelijkertijd betrokken en dichtbij de leefwereld van mensen zelf. Bovendien trok het idee van veldwerk doen mij enorm aan. Je luistert naar de verhalen en ervaringen van andere mensen en vervolgens leer je daar zoveel mogelijk van met behulp van theorie.'

Een spiegel voorhouden

'Ik werk momenteel bij Casco, een kunstinstituut dat zich bezighoudt met wat men 'sociaal geëngageerde kunst' noemt: kunst, praktijk en onderzoek dat experimenteert met niet kapitalistische sociale en economische vormen van leven en organiseren. In mijn studie heb ik me gericht op anarchistische antropologie en me verdiept in vormen van wetenschap bedrijven die tegelijkertijd bijdragen aan sociale verandering. In mijn baan kan ik wat ik tijdens mijn studie en mijn veldwerk heb geleerd in de praktijk brengen. Ik luister en observeer met een open blik en probeer daarbij de impliciete beweegredenen van mensen te vinden. Dit soort observaties heb ik leren inzetten om mensen op een gefundeerde manier een spiegel voor te houden.  Dat leidt bijna altijd tot kritische reflectie op hoe men zichzelf verhoudt tot elkaar en de maatschappij. Je leert tijdens je studie altijd de onderliggende maatschappelijke kwesties te bevragen en aandacht te besteden aan de stemmen die niet gehoord worden. Dat is een perspectief dat waardevol is voor alle velden.'

Inspiratie uit veldwerk

'Ik denk nog altijd met veel inspiratie terug aan mijn beide veldwerkperiodes. Tijdens mijn bachelor deed ik onderzoek in de anarchistische hippie commune Christiania in Denemarken en tijdens mijn master bij Occupy Wall Street in New York. Deze periodes zijn van enorme invloed geweest op mijn wereldbeeld en politieke vorming. Wat ik daar heb geleerd zijn nog steeds belangrijke drijfveren voor hoe ik mijn leven nu in probeer te richten. Wanhoop en shock horen net zo goed bij die herinneringen als warme gevoelens van solidariteit en idealisme. Maar ook zou ik graag nog terugkeren naar de dagen in de bibliotheek, waar ik met studiegenootjes worstelde met ingewikkelde theorieën en het schrijven van papers en scripties. Ik heb genoten van mijn studententijd, want de bubbel van de universiteit biedt veel vrijheid om jezelf te ontplooien.'

Ying Que, oud-studente Culturele antropologie en ontwikkelingssociologie

De uitdaging van kwalitatief onderzoek, reizen en een brede benadering

'Ik heb voor de opleiding Culturele antropologie gekozen omdat ik een uitdagende sociale studie zocht. De combinatie van kwalitatief onderzoek, reizen en een brede benadering bieden mij deze uitdaging.'

'Antropologie is een studie waarbij je op een hele open manier leert denken over daadwerkelijk alles. Het leert je buiten de geschetste kaders te denken over onderwerpen zoals conflict, ontwikkeling of gender. Het programma daagt je uit verder te denken dan de bestaande theorieën en kritisch te reflecteren op maatschappelijke kwesties.'

'De antropologische manier van kijken kun je toepassen op alle maatschappelijke terreinen. Ik volg naast mijn bacheloropleiding een organisatiegericht vakkenpakket. Ik hoop in een toekomstige baan deze twee disciplines te kunnen combineren door bijvoorbeeld iets te gaan doen met ethische kwesties in organisaties.'

Roos Scholten, student Culturele antropologie en ontwikkelingssociologie