Promotieonderzoek naar invloed van pil op emotie, angst en stemming

tot

De anticonceptiepil heeft een revolutionaire rol gespeeld voor de reproductieve vrijheid en gezondheid van vrouwen. Daarentegen zijn de psychologische bijwerkingen van de pil onderwerp van groeiende bezorgdheid onder gebruikers, en loopt wetenschappelijk kennis nog achter. Met haar proefschrift richt Anne Marieke Doornweerd zich op de invloeden van de menstruatiecycli en hormonale anticonceptiva (HA's) op emoties, angst, en stemming.

Bij adolescenten ontdekte de Utrechtse promovendus dat degenen die met de pil begonnen, stabielere of zelfs verminderde angst- en depressieve symptomen ervoeren tijdens de latere adolescentie in vergelijking met leeftijdsgenoten die geen pil gebruikten. Doornweerd: “Echter, deze gebruikers vertoonden verschillen met hun leeftijdsgenoten; ze lieten vaker risicogedrag zien, zoals vroegtijdige seksuele activiteit of roken, wat vragen oproept over de rol van hormonen versus andere factoren.”

Bij volwassenen onderzocht Doornweerd emotionele verwerking bij vrouwen met een natuurlijke cyclus (NC) en HA-gebruikers, waaronder pil- en (hormonale) spiraalgebruikers. “Hersenactiviteit (EEG) gerelateerd aan emotieregulatie was het hoogst in de mid-folliculaire fase, vergeleken met pilgebruikers en de mid-luteale fase - vooral bij degenen die hoge premenstruele symptomen (PMS) rapporteerden.” Daarnaast toonde haar onderzoek naar angstconditionering aan dat deelnemers in de mid-luteale fase en spiraalgebruikers minder onderscheid maakten tussen veilige en gevaarlijke cues in hun subjectieve angstreacties.

Ten slotte onderzocht Doornweerd dagelijks psychologisch welzijn. Ze vond bij pilgebruikers een stabieler psychisch welzijn, maar minder algemene blijdschap, energie, en aantrekkelijkheid, in tegenstelling tot de emotionele variabiliteit die ze zag bij de NC-groep. “Belangrijk is dat de effecten van geslachtshormonen zoals oestradiol, progesteron, en testosteron op het psychisch welzijn veranderden tijdens de verschillende fases van de menstruatiecyclus en de domeinen van psychologisch welzijn.” 

Doornweerds promotieonderzoek toont aan dat zowel de menstruatiecyclus als HA's emoties in de algemene bevolking beïnvloeden. De effecten zijn echter vaak subtiel, complex, en afhankelijk van diverse hormoongerelateerde factoren.

Begindatum en -tijd
Einddatum en -tijd
Locatie
Academiegebouw en online
Promovendus
Anne Marieke Doornweerd
Proefschrift
Hormone Heroines: The Menstrual Cycle, Hormonal Contraception, and Emotions
Promotor(es)
prof. dr. J.M.P. Baas
prof. dr. I.M. Engelhard
Co-promotor(es)
dr. E. Montoya
dr. L. Gerritsen