Promotie Suzanne Bogaerds-Hazenberg: Hoe kinderen teksten beter kunnen begrijpen, onthouden en samenvatten

Op 5 juni verdedigt Suzanne Bogaerds-Hazenberg haar proefschrift Text Structure Instruction in Dutch Primary Education, waarin ze onderzoekt of meer kennis over tekststructuren kinderen uit groep 6, 7 en 8 kan helpen bij begrijpend lezen.

Tekststructuur

Tekststructuur zou je kunnen zien als het onderliggende skelet van een tekst waaraan de informatie is opgehangen, schrijft Bogaerds-Hazenberg. Ervaren lezers herkennen zulke structuren bijvoorbeeld aan typerende signaalwoorden en gebruiken tekststructuur als een mentale kapstok om de tekstinhoud geordend te verwerken.

Is expliciet tekststructuuronderwijs dan misschien zinvol voor basisschoolleerlingen? Uit Bogaerds-Hazenbergs meta-analyse bleek van wel. Ze zag dat de kinderen teksten beter begrepen, onthielden en samenvatten.

Lessenserie

Samen met vier leerkrachten ontwierp Bogaerds-Hazenberg daarom een lessenserie, die ze direct in de praktijk brachten. De serie liet bij alle leerlingen positieve effecten zien wat betreft schrijfvaardigheid, maar de effecten op leesvaardigheid, samenvatten en metacognitieve kennis verschilden per groep.

Omdat deze wisselende resultaten vragen opriepen over de precieze lesuitvoering, zijn in een laatste studie drie leerkrachten en hun leerlingen nauwgezet geobserveerd tijdens de tekststructuurlessen. Volgens Bogaerds-Hazenberg kwamen hier mooie aanknopingspunten naar voren voor verdere professionalisering van leerkrachten en versterking van lesmaterialen.