Promotie Sara Bernert: De kracht van kleur in Europese paleisinterieurs

Op vrijdag 6 juni verdedigt Sara Bernert haar proefschrift ‘Decoding Color: Interior Color in European Palace State Apartments circa 1700’. Hierin onderzoekt zij het gebruik en de betekenis van kleur in paleisinterieurs op een internationale schaal.

Kleur in paleisinterieurs

Rond 1700 was kleur een onmisbaar onderdeel van Europese paleisinterieurs – vooral in de adellijke appartementen waar hofceremonies plaatsvonden op zorgvuldig ingerichte, visueel indrukwekkende podia. Hoewel kleur een belangrijke communicatieve rol speelde, is die in eerder onderzoek grotendeels over het hoofd gezien.

Dat is opmerkelijk, gezien de zeer sensuele en symbolisch geladen aanwezigheid van kleur: wat zouden deze ruimtes zijn geweest zónder kleur? Een nader onderzoek van textiele decoraties in deze grootse interieurs laat zien dat goede smaak nauw verbonden was met kleurkeuze. Bovendien werd kleurgebruik in grootschalige textielontwerpen toegepast volgens een consistent systeem.

Kleurgebruik in Europees perspectief

Aan de hand van traktaten, handschriften, brieven, staalboeken en notitieboeken verdiepte Bernert zich in het kleurgebruik in appartementen van vorsten in de Noordelijke Nederlanden, het Heilige Roomse Rijk, Engeland, Frankrijk en het Pools-Litouwse Gemenebest. Ook maakte ze gebruik van paleisinventarissen, financiële documenten, persoonlijke geschriften, schilderijen en ontwerptekeningen.

Kleur diende om te imponeren, te communiceren en de toeschouwer uit te dagen – op een veelzijdige wijze en in een eeuwenoude traditie. Mede door haar casestudy’s op zowel macro- als microniveau in kaart te brengen met behulp van een geografisch informatiesysteem (GIS), laat Bernert minutieus zien hoe het daadwerkelijke kleurgebruik in de paleisinterieurs aansloot bij de theoretische ideeën en regels over kleur van rond 1700.