Promotie: Profiles in spectra - Mass spectrometry-based proteomics of plasma and platelets in hematological disorders

Eiwitten zijn essentieel voor het goed functioneren van ons lichaam en spelen een belangrijke rol bij verschillende biologische processen. Wanneer de niveaus van deze eiwitten veranderen, kan dat bijdragen aan de ontwikkeling van ziekten. In dit proefschrift wordt geavanceerde massaspectrometrie (MS)-technieken gebruikt om aan te tonen hoe eiwitprofilering inzicht kan geven in hematologische aandoeningen.

We hebben eerst het plasma-eiwitprofiel van gezonde bloeddonoren voor, tijdens en na bloeddonatie onderzocht. Dit toonde aan dat MS in staat is om plasma-eiwitten en plasma-eiwitcomplexen te identificeren en te kwantificeren, die de functionaliteit van bloedplaatjes, rode bloedcellen en immuuncellen weerspiegelen.

Vervolgens onderzochten we plasma-eiwitprofielen van patiënten met hematologische aandoeningen, waaronder acute myeloïde leukemie, graft-versus-hostziekte en trombose. Hier ontdekten we specifieke eiwitveranderingen gerelateerd aan ontstekingsreacties en dat de eiwitniveaus bij trombosepatiënten gekoppeld kunnen worden aan de onderliggende ziekte of behandeling.

Bij kinderen met erfelijke bloedplaatjesziekten hebben we de eiwitten in bloedplaatjes in kaart gebracht om beter inzicht te krijgen in het effect van genetische mutaties op het eiwitprofiel. We toonden aan dat mutaties in cytoskelet-gerelateerde genen een grote impact hebben op de eiwitexpressie. Ook identificeerden we zowel bekende als nieuwe eiwitten die geassocieerd zijn met alpha-granules, wat het begrip van genotype-fenotype relaties vergroot en mogelijkheden biedt om onbekende bloedingsstoornissen te onderzoeken.

Tenslotte, hebben we een MS-methode ontwikkeld voor de identificatie en kwantificatie van polymorfismen en pathogene varianten van de Von Willebrandfactor. We toonden aan dat MS gebruikt kan worden als diagnostische test bij patiënten met de ziekte van Von Willebrand ter ondersteuning van de ziekteclassificatie.