Promotie: Newborn screening for long-chain fatty acid oxidation disorders; Facing the challenges

Neonatale hielprikscreening maakt vroege detectie en behandeling van ziekten mogelijk, waardoor het heeft geleid tot gezondheidsverbeteringen voor veel patiënten wereldwijd. Hielprikscreening kent echter ook uitdagingen voor aandoeningen zoals de langeketenvetzuuroxidatiestoornissen (lcFAOD). LcFAOD zijn genetische stofwisselingsstoornissen waarbij het lichaam vetzuren niet goed kan gebruiken voor energie. Dit kan leiden tot ernstige complicaties, zoals lage bloedsuikerspiegels, spierafbraak en hartaandoeningen, vooral tijdens situaties zoals vasten, koorts of inspanning. Hielprikscreening helpt deze aandoeningen vroegtijdig te identificeren, waardoor dieetmaatregelen direct kunnen worden gestart om complicaties te voorkomen. Echter, door hielprikscreening wordt alleen de ziekte geidentificeerd, zonder de ernst van de ziekte te voorspellen. Milde of misschien zelfs asymptomatische gevallen worden hierdoor wel behandeld, zelfs als dit misschien niet nodig is. Dit roept vragen op over de voordelen van hielprikscreening voor deze individuen. Aan de andere kant zijn de huidige behandelopties vaak onvoldoende voor de meest ernstige gevallen. 

De complexiteit van hielprikscreening voor lcFAOD wordt verder vergroot door de detectie van verwante, maar niet gezochte aandoeningen via hielprikscreening. Bijvoorbeeld, screening voor long-chain 3-hydroxyacyl-CoA dehydrogenase (LCHAD) deficiëntie identificeert ook andere deficiënties van het mitochondriale trifunctionele eiwit, die mogelijk niet profiteren van de vroege diagnose door een gebrek aan effectieve behandelingen. Desondanks kan vroege diagnose helpen bij patiëntvoorlichting.

Om deze uitdagingen aan te pakken, verkent het onderzoek in dit proefschrift nieuwe methoden voor het voorspellen van de prognose (bijvoorbeeld met C18:2-carnitine en LPC(14:1)) en gerichte follow-up (met inspanningstesten en kwantitatieve MRI) om de zorg voor patiënten te optimaliseren. Het uiteindelijke doel is een gepersonaliseerde aanpak te ontwikkelen voor de behandeling van lcFAOD, zodat patiënten de best mogelijke zorg krijgen terwijl onnodige interventies tot een minimum worden beperkt.