Promotie Naomi Woltring: Neoliberalisering van de verzorgingsstaat

Op 8 december verdedigt Naomi Woltring haar proefschrift ‘De marktconforme verzorgingsstaat 1989-2008’. Woltring analyseert de invloed van neoliberale ideeën en beleidspraktijken op de Nederlandse verzorgingsstaat.

Draaideur

Tussen 1989 en 2009 vond een verregaande omslag plaats in neoliberale richting van het Nederlandse economisch beleid, het volkshuisvestingsbeleid en het socialezekerheidsbeleid. De Nederlandse verzorgingsstaat werd ‘marktconform’ ingericht. Deze hervormingen werden geleid door topambtenaren, politici en wetenschappers die behoorden tot een groep die neoliberale aannames deelde.

Zij bestuurden Nederland via een draaideur waarbij ze elkaar telkens tegenkwamen op wisselende posities: de ene keer in toga, vervolgens met partijspeldje op en dan weer met ambtelijke geloofsbrieven in de hand. In die posities dachten zij beleidsideeën uit, vertaalden die naar wet- en regelgeving, handhaafden ze en reflecteerden ze erop. Via die draaideur bevestigden ze elkaars neoliberale ideeën en gaven daaraan een aura van vanzelfsprekendheid.

Operatie Marktwerking, Deregulering en Wetgevingskwaliteit

Onder Nederlandse beleidsmakers ontstond zo in de jaren negentig consensus over de noodzaak van een marktconforme verzorgingsstaat. Enkel wat tot de minimale kern van de verzorgingsstaat behoorde, diende de overheid uit te voeren. Zaken waar de overheid zich vanuit neoliberaal perspectief niet mee moest bemoeien, waren aan de markt. De operatie Marktwerking, Deregulering en Wetgevingskwaliteit speelde daarbij een belangrijke en tot nu te onderbelichte rol.

Woltring beargumenteert dat deze hervormingen gezien moeten worden als neoliberalisering. Ook stelt ze dat veel van de problemen die nu op de politieke agenda staan, zoals de wooncrisis of toegenomen armoede, wortels hebben in de door haar onderzochte periode.

Alle zitplekken in het Academiegebouw zijn bezet. Klik op de link hieronder om de promotie via livestream te volgen.