Promotie: Long-term dynamics of tidal sand waves

Zandgolven zijn bodemvormen die zijn waargenomen op zanderige bodems van ondiepe zeeën over de hele wereld. Ze hebben hoogtes (verticale afstand tussen trog en kam) van enkele meters en de afstand tussen twee opeenvolgende kammen beslaat enkele honderden meters. Zandgolven kunnen zich met enkele meters per jaar verplaatsen. Soms bewegen ze vaargeulen in of zorgen ze dat pijpleidingen en elektriciteitskabels bloot komen te liggen, met alle risico’s van dien. Daarom is kennis van zandgolfdynamiek van groot belang.

Op dit moment worden beslissingen meestal genomen op basis van het extrapoleren van historische trends, maar dit brengt grote onzekerheden met zich mee. Daarom is in deze studie gekeken in welke mate een bestaand model het historische gedrag van zandgolven kan reproduceren. Dit blijkt goed te kunnen, indien er genoeg observaties beschikbaar zijn om een locatiespecifieke kalibratie uit te voeren. Zandgolven worden regelmatig verwijderd door middel van baggeren en het was onduidelijk hoe zandgolven hierop reageren. De analyse van zandgolven in de Noordzee laat zien dat ze in sommige gebieden in een paar tientallen jaren teruggroeien na het baggeren. In andere gebieden werd dit herstel vertraagd en soms zelfs verhinderd door grote waterdieptes, hoge stroomsnelheden of een gebrek aan zand.

Om meer inzicht te krijgen in het ontstaan van verschillende zandgolfpatronen, is het zandgolfmodel vervolgens uitgebreid van twee naar drie ruimtelijke dimensies. Het blijkt dat de aanwezigheid van grootschalige zandbanken het zandgolfpatroon sterk beïnvloedt. Zandgolven bovenop zandbanken hebben namelijk rechte kammen, terwijl ze kronkelige kammen hebben als ze wat verder weg liggen. Het zandgolfpatroon wordt ook beïnvloed door de aanwezigheid van zand: als er niet zoveel zand is, breken kammen in kleinere stukken en liggen ze verder uit elkaar.