Promotie Joep Beumer: Constructing roadmaps towards functional cell types using organoids

Op 10 september verdedigt Joep Beumer zijn proefschrift, getiteld Constructing roadmaps towards functional cell types using organoids.

Samenvatting promotieonderzoek

Organoïden zijn 3-dimensionele celkweken van epitheliale organen die gebruikt kunnen worden om de ontwikkeling en functie van verschillende celtypen te bestuderen. Met behulp van deze kweken heb ik in mijn promotieonderzoek systemen ontwikkeld waarmee we cellen kunnen maken die normaal lastig te bestuderen zijn. Een belangrijk voorbeeld hiervan zijn de cellen in onze darmen die hormonen maken, zogenaamde enteroendocriene cellen. Deze cellen zijn extreem zeldzaam in een echte darm, en daarom is er weinig over bekend. Ze vervullen echter essentiële functies zoals het reguleren van ons hongergevoel en de darmperistaltiek, en afgifte van insuline. Daarom zijn enteroendocriene cellen interessant voor therapieën voor obesitas en diabetes. Organoiden hebben ons in staat gesteld om te kijken wat menselijke enteroendocriene cellen precies maken, en hebben we nieuwe signalen ontdekt waarop ze kunnen reageren. Met dergelijke stoffen kunnen we hormoonafgifte beïnvloeden, wat interessant zou kunnen zijn voor overgewicht of anorexia. Een ander voorbeeld van een lastig te bestuderen orgaan is de gifklier van slangen. Slangengif is jaarlijks verantwoordelijk voor meer dan 100.000 doden, terwijl hetzelfde gif ook interessante therapeutische moleculen bevat. Een voorbeeld hiervan zijn stoffen die de bloeddruk verlagen. Om deze cellen die gif maken beter te bestuderen, hebben we organoïdkweken gemaakt van gifklieren van een slang. Deze eerste organoïden van reptielen bewijzen dat slangen ook stamcellen hebben in volwassen dieren, net zoals bij zoogdieren het geval is. We hebben met deze kweken meer inzicht gekregen in de diversiteit van gif-producerende cellen bij slangen, en hopen dat deze gebruikt kunnen worden bij de productie van antigif.