Promotie Florian Bekkers: Hoe los je conflicten op die aan identiteit zijn verbonden?

Op 21 april verdedigt Florian Bekkers zijn proefschrift ‘De transformatieve dialoog: Over het oplossen van identiteitsgerelateerde morele conflicten’. Bekkers beschrijft zijn filosofische theorie over de oplossing voor hardnekkige conflicten: wederzijdse erkenning.

Hardnekkige conflicten

Sommige conflicten tussen mensen zijn hardnekkig – ze zijn moeilijk of niet op te lossen en het risico op ernstige escalatie is groot. Een deel van de hardnekkige conflicten komt voort uit een botsing tussen identiteiten. Bekkers noemt deze aanvaringen ‘identiteitsgerelateerde morele conflicten’, oftewel IRMC. En identiteiten zijn onwrikbaar en geen onderwerp van onderhandeling, zeker niet tijdens conflicten.

Dus hoe lossen we dit soort conflicten dan wél op? Verschillende invloedrijke filosofische theorieën blijken niet in staat een stabiele en rechtvaardige oplossing te bieden, stelt Bekkers. Zijn antwoord: combineer de sterktes van de discoursethiek van Jürgen Habermas en Charles Taylors articulatie-ethiek in de theorie van de transformatieve dialoog. Samen kunnen ze elkaars zwakke plekken compenseren.

Wederzijdse erkenning

Volgens Bekkers is de transformatieve dialoog de uitweg uit dit soort hardnekkige conflicten. De kern van zijn theorie is wederzijdse erkenning. Het begrip van zichzelf en van de ander moet transformeren, zodat de betrokkenen elkaar en het conflict beter begrijpen. Het hardnekkige conflict is dan stabiel en rechtvaardig opgelost, aldus Bekkers.

Om de conflicten ook in de praktijk te kunnen oplossen, moet de transformatieve dialoog onderdeel worden van instituties, vindt Bekkers. Alleen wanneer het transformeren van het begrip even normaal wordt als het onderhandelen of uitwisselen van argumenten, is er tot een oplossing te komen.