Oratie Nanna Verhoeff: Schermen op straat: media voor de open stad

Sinds 1 september 2020 is prof. dr. Nanna Verhoeff hoogleraar Screen Cultures & Society binnen het departement Media- en cultuurwetenschappen van de Universiteit Utrecht. Haar oratie is getiteld 'Schermen op straat: media voor de open stad'.

Schermen op straat

Op straat komen we steeds meer schermen en andere media tegen. Ze spreken ons aan, en reflecteren op de stedelijke, openbare ruimte en onze positie daarbinnen. Verhoeff introduceert een begrippenkader dat inzichtelijk maakt hoe schermen als media-architectuur de openbare ruimte zowel vormgeven als in beweging brengen.

Ook helpt het ons te zien en begrijpen hoe schermen als interfaces relaties tussen de stad en haar inwoners of bezoekers, en tussen die mensen onderling tot stand brengen. Door schermen als media-architectuur en interfaces te beschouwen, kunnen we nieuwe inzichten krijgen in hoe deze een productieve rol kunnen spelen in veranderingsprocessen binnen de samenleving.

Media voor de open stad

Wat kunnen schermmedia betekenen voor de open stad? Volgens Verhoeff is een ‘open stad’ in de eerste plaats een inclusieve stad die meebeweegt met, en antwoordt op, de ontwikkelingen in de wereld. De open stad is ook een stad vol tegenstellingen die horen bij processen van verandering.

Schermmedia kunnen zowel een belangrijke bijdrage leveren aan het publieke debat over deze soms lastige en schurende processen, als helpen bij het formuleren van voorstellen voor een inclusieve stad.

Een visie voor de geesteswetenschappen

Onderzoek naar de open stad en de manier waarop media vorm (kunnen) geven aan een open samenleving vraagt om interdisciplinaire en interprofessionele samenwerking. Niet alleen instituties en beleidsmakers moeten aan tafel; ook lokale bewoners, kunstenaars, en activisten moeten worden betrokken.

Publiek-geëngageerde geesteswetenschappen zijn hierin onmisbaar, met name met een praktijk-georiënteerd perspectief op de conceptuele en methodologische pijlers van dergelijke samenwerkingen. In de oratie wordt de meerwaarde van zulke ‘creatieve’ geesteswetenschappen uitgewerkt aan de hand van enkele casussen en samenwerkingsverbanden.