Descartes Centre Colloquium over vertrouwen in de wetenschap

Vertrouwen in de wetenschap

Het is duidelijk een belangrijke taak voor de wetenschap (in de brede zin van het woord; het is ook een taak voor bijvoorbeeld het instituut 'universiteit' zelf) om vertrouwen in de wetenschap te ontwikkelen en te bevorderen. In de huidige tijd wordt deze taak alleen maar belangrijker. Maar hoe kunnen we vertrouwen bevorderen in wat we doen? In dit colloquium kijken we naar twee concrete manieren om dat te doen: gespreksstrategieën voor academici (gepresenteerd door Tessa van Charldorp, universitair hoofddocent Taal en Communicatie) - dit kan ook worden gezien onder het meer algemene label van het voeren van een 'goed gesprek' in en over wetenschap; en de rol van peer review voor het genereren van vertrouwen in de wetenschap (gepresenteerd door Marie-Gabrielle Verbergt, die net begint aan haar fellowship bij het Descartes Centre, en Floris Cohen, emeritus hoogleraar Wetenschapsgeschiedenis en voormalig hoofdredacteur van Isis). Zoals altijd is er volop gelegenheid voor discussie en uitwisseling.

Tessa van Charldorp - Gespreksstrategieën voor academici

Als gespreksanalist bestudeer ik gesprekken op microniveau. Op basis van video- of audio-opnames van authentieke gesprekken bestudeer ik details van gesprekken zoals aarzelingen, pauzes, gelach en reparaties. Deze details dragen bij aan ons begrip van hoe wij als mensen dingen gedaan krijgen door te praten. Bijvoorbeeld, hoe we dingen gedaan krijgen zoals verhalen vertellen, vragen stellen, iemand feliciteren of kennis delen. In deze presentatie zal ik eerst kort laten zien hoe gespreksanalisten werken. Ik zal een aantal communicatie- en taalprincipes uitleggen zoals common ground, publieksontwerp en het stellen van open en low knowledge (K-) vragen, geïllustreerd met voorbeelden uit mijn data. Deze principes kunnen academici helpen om open gesprekken te voeren met een lekenpubliek over wetenschap. Ik sluit af met een voorbeeld van hoe ik academici heb getraind in het creëren van een gemeenschappelijke basis en het stellen van kennisarme vragen om een open dialoog te kunnen voeren met niet-academici in de stadsbibliotheek in Utrecht.

Floris Cohen - Het refereeing process 

From mid-2014 to mid-2019 H. Floris Cohen served as the Society Editor of the History of Science Society, with for chief responsibility to edit its quarterly journal Isis. Acting all along on the auspices of (and with financial and moral support from) the Descartes Centre, he was joined by two book review editors, by one managing editor, and by a range of assistants — most of them recruited from among our own HPS students at the time. The refereeing process constituted a very significant portion of his range of tasks. In his talk today he shall be addressing several issues such as his own expectations of the refereeing process and the extent to which these expectations proved in due time to be justified, in what cases he refrained from having a freshly received manuscript refereed at all, his search for suitable referees and how to deal with conflicting or with poorly argued referee reports.

Marie-Gabrielle Verbergt - Vertrouwen in gelijken

From refereeing to peer review and review consultancy at the European Science Foundation (1970-2015). In this talk, Marie-Gabrielle Verbergt (Ghent University) delves into the history of grant peer review between the 1970s and 2010s. By looking at the fascinating history of the European Science Foundation’s Committee for the Humanities –a pan-European organization that funded collaborative projects and networks in all humanities fields between 1976-2015– she reveals how evaluative practices and processes changed in the later twentieth century. During this time, both the locus of “evaluative trust” as well as the very function of refereeing underwent drastic changes. From neo-corporatist trust in “referees” to neo-liberal trust in “peer review” and entrepreneurial “review consultancy”: the case of the ESF shows that there is much more behind humanities scholar-to-scholar evaluation than is usually seen. One spoiler ahead: no evaluative changes happened without a fight.

Meer informatie over de sprekers staat in het Engelstalige bericht over dit colloquium.