Conferentie: Corporate Accountability and Liability for Risks to the Living Environment

Op 3 en 4 oktober 2024, organiseert het Utrecht Centre for Accountability and Liability Law een internationale conferentie over ‘Corporate accountability and liability for risks to the living environment’. De conferentie staat in het teken van de interactie tussen verschillende rechtsgebieden die de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van bedrijven voor vervuiling van de leefomgeving bepalen. Denk aan het (Europees en internationaal) milieurecht, ondernemingsrecht, contractenrecht, internationaal recht, civiele aansprakelijkheidsrecht en het strafrecht.

De conferentie is onderdeel van een onderzoeksproject dat wordt geleid door prof. Elbert de Jong, prof. Michael Faure en prof. Josephine van Zeben. Zie hieronder voor het thema en programma van de conferentie. Voor registratie en meer informatie zie deze link. De beschikbare plekken zijn gelimiteerd.

Thema: Pathways to corporate accountability and liability for environmental risks

Bedrijfsmatige activiteiten kunnen ernstige gevolgen hebben voor het milieu en de volksgezondheid. Denk aan de uitstoot van gevaarlijke stoffen zoals PFAS. In Nederland kun je denken aan de gevolgen van emissies door Chemours en Tata Steel. Vergelijkbare voorbeelden zijn te vinden in andere Europese landen en de Verenigde Staten. Bedrijfsmatige activiteiten worden gereguleerd door een transnationaal juridische kader dat onder andere bestaat uit (Europees en internationaal) milieurecht, vennootschapsrecht, contractenrecht, soft law, aansprakelijkheidsrecht, internationaal recht en strafrecht. Deze systemen bieden verschillende routes om bedrijven, en soms zelfs hun bestuurders, verantwoordelijk te stellen voor risico’s die zij creëren voor de leefomgeving.

Een klassiek idee is dat top down command and control overheidsregulering van risico’s de hoofdrol speelt bij het reguleren van gezondheids- en milieurisico's. In een ideale wereld is er een duidelijk en adequaat normenkader voor de verantwoordelijkheid van bedrijven voor risico's voor de leefomgeving en vindt handhaving van die normen ook plaats. Om verschillende redenen kan overheidsregulering echter tekortschieten bij het reguleren van bedrijfsactiviteiten die gezondheids- en milieurisico's met zich meebrengen. Er kan sprake zijn van complexiteit en onzekerheid over de risico's, informatieasymmetrie tussen bedrijven, de normsteller en/of de risicogroepen, de regelgeving kan verouderd zijn, economische (en andere maatschappelijke) belangen die gediend worden door de vervuilende activiteiten kunnen een belemmering vormen voor (meer) adequate en strenge regelgeving, en er kan een tekort zijn aan (financiële) middelen om handhavend op te treden door de autoriteiten.

Gegeven deze tekortkomingen wordt in toenemende mate gekeken naar de autonome verantwoordelijkheid van bedrijven bij het aanpakken van risico's voor de leefomgeving, evenals naar mechanismen om bedrijven aan te spreken op deze verantwoordelijkheden. Er bestaan verschillende verantwoordingsmechanismen: bedrijfsactiviteiten vallen onder een transnationaal wettelijk kader dat onder andere bestaat uit (Europees en internationaal) milieurecht, vennootschapsrecht, contractenrecht, soft law, aansprakelijkheidsrecht, internationaal recht en strafrecht. Al deze rechtsgebieden gaan op verschillende manieren om met de hierboven geschetste uitdagingen en hebben hun sterke en zwakke punten in het reguleren van risico's voor de leefomgeving. Het erkennen van deze sterke en zwakke punten en het op elkaar afstemmen van deze verantwoordingsmechanismen kan, althans in theorie, leiden tot een betere bescherming van het milieu en de volksgezondheid.

Programma

Download het programma hier