Socialisatie is een belangrijke factor voor welzijn van beagles in onderwijs
Onderzoek masterstudent biedt waardevolle inzichten en praktische tips
De aandacht voor dierenwelzijn groeit, ook in het onderwijs van de faculteit Diergeneeskunde. Studenten krijgen al vroeg in hun studie les over welzijn en kunnen daarnaast kiezen om daarover vakken te volgen en stages te lopen. Student Olivier Weber koos in zijn master voor het studiepad ‘Animal Welfare Management’. Hij onderzocht de risico’s en verbeterpunten voor het welzijn van beagles die in het veterinair onderwijs worden gebruikt. Hiervoor bezocht hij twee locaties: de Universiteit Utrecht en Universitat Autònoma de Barcelona in Spanje. Met als resultaat een proefschrift vol waardevolle inzichten en praktische tips.

Hoe kwam je op het idee voor dit onderzoek?
“In mijn master deed ik vrijwilligerswerk voor het puppyteam van de faculteit Diergeneeskunde. Daarin hielp ik bij het opvoeden, grootbrengen en socialiseren van de onderwijshonden. Ik zag dat er verbetering mogelijk is en was benieuwd hoe andere faculteiten bezig zijn met het welzijn van onderwijsdieren.”
Het welzijn van beagles in het veterinair onderwijs is een onderbelicht thema. Er is weinig literatuur beschikbaar, doordat het gaat om een specifiek doeleinde waarnaar weinig onderzoek is gedaan. Het is een niche. Door twee locaties te bestuderen, wilde Weber risicofactoren en verbeterpunten ontdekken.
Wat zijn de belangrijkste bevindingen?
“De Universiteit Utrecht doet het goed op het vlak van voeding, dierverzorgers volgen nauwgezet de voedingsprotocollen. Bij de universiteit van Barcelona ligt ook een uitgebreid protocol, maar medewerkers leven dit niet consequent na. Ze wegen het eten niet altijd goed af, waardoor sommige honden te zwaar zijn. Dat heeft impact op hun welzijn.”
Hang de thermometer dichter bij de honden
Ook huisvesting speelt een belangrijke rol, weet Weber. “In Utrecht leven 32 honden in kennels; alleen of in paren. De interactie bij beagles die in paren leven is goed voor de honden, dat kan verrijkend zijn. In Barcelona leeft een groep van acht beagles samen in één groot buitenverblijf met gedeeltelijke overkapping. Het voordeel daarvan is dat ze meer leefruimte en sociale interactie hebben. Zo’n groepshuisvesting is wel alleen voordelig als de groep stabiel is.”
Socialisatie van de honden is volgens hem een andere belangrijke factor. “In de socialisatiefase raken ze gewend aan bepaalde handelingen, zoals het om- en afdoen van een halsband of het openen van hun bek, waardoor dit later minder stress oplevert. Het team bouwt dit langzaam op, zodat de puppy’s rustig kunnen wennen. In Barcelona worden de honden minimaal gesocialiseerd: er is een half afgesloten ruimte waar aangekochte honden kunnen wennen aan de nieuwe situatie. Doordat fokkerijen niet transparant zijn over hun socialisatieprogramma, zijn aangekochte honden van de universiteit in Barcelona niet goed voorbereid op hun leven als onderwijsdier. Ze zullen waarschijnlijk meer stress ervaren.”
Hoe kunnen we het welzijn van de beagles verbeteren?
“Ik heb suggesties om onder meer het uitlaat- en schoonmaakprotocol te verbeteren, en de controle van de temperatuur en de hygiëne. Sommige tips zijn direct toe te passen. Zo kunnen studenten de beagles vaker en langer uitlaten als ze dit combineren met hun practica. Nu laten ze de honden vrijwillig uit tijdens hun pauze, vaak niet langer dan tien minuten. De practica duren twintig minuten korter dan vroeger om het welzijn van de honden te verbeteren. Daardoor is er tijd om de honden twintig minuten uit te laten. Bovendien zijn de honden dan al uit de kennels, dus veroorzaakt het verzamelen van de honden geen extra onrust.”
Rouleer speelgoed, dan blijft het verrijkend voor de honden
Ook de temperatuurmeting is makkelijk aan te passen, zegt Weber. “Momenteel hangt de thermometer op ooghoogte van de mens en gaan de warmtelampen aan als het kouder is dan zestien graden. Maar op de grond, waar de beagles lopen, is het dan al dertien of veertien graden. Mijn tip: hang de thermometer op de hoogte van de honden.” Het schoonmaakprotocol kan volgens hem ook beter. “Momenteel heeft de Universiteit Utrecht externe schoonmakers in dienst. Sommigen van hen zijn bang voor honden, wat stress oplevert voor zowel de schoonmakers als de honden. Een oplossing is dat de dierverzorgers de hokken zelf schoonmaken. Ze hebben al aangegeven dit te willen doen.”
“Verder adviseer ik om het speelgoed van de honden vaker te rouleren, dan treedt er minder gewenning op en blijft het verrijkend voor de honden. De radio aanzetten kan ervoor zorgen dat de dieren minder schrikken van onverwachte geluiden. Zulke kleine aanpassingen kunnen een grote impact hebben op het welzijn van de onderwijsdieren.”
Wat zijn de vervolgstappen?
“Ik hoop dat beide universiteiten de tips opvolgen. Ook zou het interessant zijn om een hond die al gesocialiseerd is voor het onderwijs aan Barcelona te geven of verkopen. Hopelijk blijven we ook op andere vlakken informatie uitwisselen. Het zou mooi zijn als er meer onderzoek zou komen naar het welzijn van onderwijsdieren.”