Precious Plastic Blog 1: Het 'waarom'

Plastic. Onze maatschappij lijkt nauwelijks zonder te kunnen. Het wereldwijde plasticprobleem kan voelen als overweldigend en lastig oplosbaar. Met Precious Plastic proberen we de oplossing wat tastbaarder te maken, door letterlijk van afgedankt plastic iets tastbaars te maken.

Dit blogbericht is een van de vier aankomende blogberichten over het Precious Plastic project. Bezoek de Precious Plastic homepage voor meer informatie.

Wat is Precious Plastic?

Precious Plastic is een samenwerking tussen de Green Office van Universiteit Utrecht en de Green Office van Hogeschool Utrecht. Die laatste groep is verantwoordelijk voor de bouw van de Extrusion Pro*, inclusief de motor. Het eindresultaat? Een machine die onze plastic restafvalstroom weet om te toveren in iets nieuws en waardevols.

Het uiteindelijke doel van Precious Plastic is om studenten en medewerkers aan het denken te zetten over het plasticprobleem, over onze eigen bijdrage aan het probleem én aan de oplossingen. Het plasticprobleem is te groot voor een persoon, maar er zijn altijd tastbare afvalstromen die we kunnen omzetten in iets waardevollers.

Wil je meer weten over plastic en hoe het over de wereld wordt getransporteerd? Open de dropdown hieronder:

Studentenonderzoek; de basis van het project

Plastic dat ‘achter gesloten deuren’ nog onnodig wordt verspild noemen we ‘verborgen afvalstromen’. De komende tijd heeft Precious Plastic zijn pijlen gericht op een specifieke verborgen afvalstroom.

Eerder dit jaar kregen we een tip over de plastic jerrycans die door laboratoriummedewerkers op de hele campus worden gebruikt. Deze bevatten meestal zeep of eenvoudige chemicaliën, maar worden toch weggegooid zonder kans op recycling. Een transdisciplinaire groep nieuwsgierige UU-studenten besloot om dit onderwerp tot op de bodem uit te zoeken. Het bleek dat er op de Universiteit Utrecht wekelijks zo'n 170 jerrycans worden weggegooid. Dit komt neer op zo'n 2.359 kilo plastic per jaar.

‘Dit is waarom het interessant is om dit soort onderzoek te doen’, zegt Doria Zabeo. Ze is masterstudent en maakt deel uit van de transdisciplinaire case-study groep. ‘Met concrete informatie over dit soort praktijken vergroot je de bewustwording onder studenten en medewerkers. Men was verbijsterd over alle jerrycans. Het gaat om ongeveer een kamer vol met plastic afval, elke dag.’

Doria en haar groepsgenoten – studenten met uiteenlopende achtergronden als bestuurskunde, energie en materialen en waterschapsbeheer - hadden de taak om de meest duurzame manier te vinden om deze jerrycans te verwerken. Van de drie mogelijke opties - bij het huidige systeem blijven, de jerrycans te recyclen, of ze upcyclen** - kwam upcyclen als een duidelijke winnaar uit de bus. Dit kwam met name door de lagere hoeveelheid stroom en water die nodig is om iets te upcyclen, en de lagere CO2-uitstoot dan bij de andere opties.

Goede bedoelingen

Voordat je een complottheorie bedenkt, nee, de jerrycanverspilling is niet het resultaat van een of ander slinks plan om plastic meer te laten reizen dan mensen. Het is het gevolg van onvermijdelijke fouten in het systeem van grote instellingen als de UU. Deze jerrycans zijn slechts een symbool voor meer verborgen afvalstromen die niet goed worden verwerkt.

Jarenlang hebben laboratoriummedewerkers deze jerrycans met de beste bedoelingen klaargemaakt voor recycling. Eenmaal leeg werden deze jerrycans schoongemaakt en gelucht, zodat er geen chemische sporen achterbleven.  Tijdens Doria's onderzoek vertelden laboratoriummedewerkers dat er een groot gerucht de ronde deed dat deze jerrycans na gebruik door het oorspronkelijke bedrijf zouden worden bijgevuld. Dit was acht jaar geleden het geval, maar toen het beleid veranderde, bereikte het nieuws niet iedereen.

Deze jerrycans zijn over het algemeen ongevaarlijk, maar het probleem is dat ze voorzien zijn van etiketten voor gevaarlijk afval die moeilijk te verwijderen zijn, waardoor de afvalinzamelaar gedwongen wordt om het als algemeen afval te verwerken. Zo wordt er een snelweg naar de verbrandingsoven gecreëerd voor deze jerrycans.  Nu deze kwestie echter aan het licht is gekomen, kan er verandering in komen. Door te praten met mensen op elk niveau van de keten, kregen Doria en haar groepsgenoten een goed overzicht van het probleem en herinnerden ze ons eraan dat de motivatie voor het oplossen bij het personeel aanwezig is. Het enige wat mensen nodig hebben is tijd voor strategisch denken en kennis waar zij naar kunnen handelen.

*de Extrusion Pro is de Precious Plastic-machine die kunststof in een nieuwe vorm giet.

**’Upcycling’ betekent het omzetten van afvalmateriaal naar nieuw materiaal met een hogere waarde.

Dit blogbericht is een van de vier aankomende blogberichten over het Precious Plastic project. Volg de Green Office UU op Facebook, Instagram, of schrijf je in voor hun nieuwsbrief. In het volgende item, bekijken we hoe we de samenwerking tussen beide universiteiten tot stand hebben gebracht.