Oud-studente van University College Utrecht leidt Duitse corona survey

Zij behoorde tot de eerste lichting studenten aan het net opgerichte University College Utrecht in 1998. Nu staat Annelies Blom aan het hoofd van de Mannheim Corona Study, een dagelijks online panelonderzoek naar het leven en de meningen van mensen tijdens de coronapandemie.

Annelies Blom
Foto: Lea Kratschmann

“De nationale survey bestond al als een project van het Collaborative Research Center SBF 884 Political Economy of Reforms,’ vertelt Annelies, in het dagelijkse leven hoogleraar Data Sciences aan de Universität Mannheim in Duitsland. Zij leidt het project al sinds acht jaar, vanaf het begin. ‘We hadden het geluk dat we al een tool hadden ontwikkeld dat het voor ons makkelijk maakte om de reguliere survey om te zetten naar een de corona-specifieke, meer intensieve dataverzameling. Die geeft ons veel informatie over hoe het coronavirus en de bijbehorende maatregelen het leven en de meningen van mensen beïnvloeden.”

“Het project was al ontworpen om snel te reageren op externe shocks. Bijvoorbeeld na het aanval op Charlie Hebdo in Parijs waren we al drie dagen later in het veld. Ik geloof dat ons project wereldwijd het enige is dat kan opbouwen op een bestaande kanssteekproef van de bevolking. Wij kunnen het doen dankzij het materiaal dat we al voor het uitbreken van het coronavirus verzameld hadden. Bijzonder is ook dat we nu in staat zijn dagelijks informatie in deze omvang te verzamelen. Zo kunnen we de samenleving voor, tijdens en na het coronapandemie aan de kaart brengen.”

Verrassingen

In de Mannheim Corona Study die sinds 20 maart loopt, verzamelen de onderzoekers data met vragenlijsten die verstuurd worden aan een steekproef van 4.000 mensen, die gevonden zijn via een kanssteekproef uit het Duitse bevolkingsregister. Het feit dat de rapporten nu ook door de Duitse overheid gebruikt worden zegt veel over de kwaliteit van de data. De survey is nu in de zesde week en zal op z’n minst nog tien weken doorgaan. “Op die manier verkrijgen we hopelijk ook informatie over wat er gebeurt als mensen naar hun gewone leven terug keren als de coronamaatregelen stapsgewijs versoepeld worden.”

Zijn er resultaten die je niet vooraf verwacht had of die je verrassen?

“Er zijn meerdere dingen. Om een voorbeeld te noemen: in het begin rapporteerden mensen dat ze veel minder persoonlijke contacten hadden dan voorheen, maar sinds een paar weken zien we dat ze hun vrienden weer vaker zien. Een ander voorbeeld is de houding tegenover een volledige lockdown. Een maand geleden vond meer dan de helft van de respondenten een lockdown aanvaardbaar, nu nog maar een kwart. We zien ook dat mensen nu minder verontrust zijn over de situatie en zich er minder door bedreigd voelen dan eerst. Ze passen zich duidelijk aan de nieuwe omstandigheden.”

“Nog een ander interessant gegeven is dat niet meer dan iets boven de twintig procent van de mensen rapporteren dat ze tegenwoordig van huis uit werken. Dat is misschien minder dan je zou verwachten als je zelf omgegeven wordt door mensen die uitsluitend thuiswerken. Maar als je erover nadenkt, zijn er veel banen waar thuiswerken gewoon niet mogelijk is.”

annelies blom
Annelies speelt trombone op de campus in 1998

Vrienden voor het leven

Meer dan twintig jaar geleden kwam Annelies uit louter nieuwsgierigheid naar het University College Utrecht. Dat het College slechts kort ervoor opgericht was, baarde haar geen zorgen. “Het was echt niet zo dat ik een bepaald plan had”, zegt ze. “Ik dacht dat het interessant zou zijn en ging. Hoewel ik opgegroeid ben op verschillende plekken, is mijn achtergrond Nederlands, en al om die reden vond ik het fijn om in Nederland te studeren. Misschien ligt het aan mijn tweetalige opvoeding dat ik het een leuk idee vond om de studie in het Engels te doen. En in ieder geval wilde ik heel graag in een internationale omgeving studeren. Toen we begonnen, waren de gebouwen op de campus nog niet helemaal af en het studieprogramma is nu zeker veel vollediger dan toen, maar ik heb zeker veel gehad aan de drie jaar in Utrecht.”

Na haar afstuderen aan het University College vervolgde Annelies haar studie met een masterprogramma in Oxford, waarna ze naar Londen verhuisde voor een baan in dataonderzoek en uiteindelijk in Mannheim terecht kwam. Ze werkte eerst bij de European Social Survey en begon daarna aan de Universität Mannheim. “Het University College Utrecht verbreedt je horizon. Het was in feite een tamelijk schokkende ervaring, zo direct na de middelbare school. Op het College voelde ik voor het eerst in mijn leven dat het toegestaan was een nerd te zijn en het leuk te vinden om over veel dingen te willen weten. Ik genoot enorm van de internationale sfeer en, misschien het belangrijkste van alles, ik vond er vrienden voor het leven. We komen nog steeds ieder jaar bij elkaar, en de groep blijft groeien als er steeds meer kinderen bij komen.”