'Ik doe dit werk om onderzoekers te helpen een verschil te maken'
Hoe het onderzoeksbeleid van de UU bijdraagt aan ondernemerschap en innovatie
Als medewerker onderzoeksbeleid aan de Universiteit Utrecht houdt Maarten Flinkenflögel zich bezig met impact en valorisatie. Onlangs schreef hij samen met collega’s een stappenplan voor medewerkers die overwegen vanuit hun onderzoek een bedrijf te starten. Ik doe dit werk om onderzoekers te helpen een verschil te maken.
Over deze serie
Als universiteit willen we onze kennis beschikbaar stellen aan de samenleving en oplossingen aandragen,
vertelt collegevoorzitter Anton Pijpers. Een bijdrage leveren aan de maatschappij kan op veel manieren en ons onderzoeksbeleid moet daar ook ruimte voor bieden. We stimuleren onze studenten en collega’s om ondernemend te zijn: neem het initiatief, en ga niet zitten wachten tot een ander iets doet.
In deze interviewreeks van het UU Centre for Entrepreneurship maak je kennis met de mensen die jou kunnen helpen om jouw idee verder te brengen, of dat mede mogelijk maken. In de linkerkolom vind je de andere artikelen in deze serie.
Onderzoek voor de samenleving
Valorisatie, wat is dat eigenlijk?
Ik hanteer zelf een brede definitie: het gebruikmaken van wetenschappelijke kennis in de praktijk. Het liefst zou ik het gelijktrekken met ‘maatschappelijke impact’. De meeste mensen interpreteren valorisatie louter als het ten gelde maken van wetenschappelijk onderzoek. Dat vind ik te nauw, als iets van maatschappelijk belang is wil dat niet direct zeggen dat er geld mee verdiend wordt of kan worden.
Het gaat voor mij ook om uitkomsten van onderzoek die terechtkomen in het onderwijs als onderdeel van een actueel en levend curriculum. Of jonge mensen die erdoor geïnspireerd raken om zelf de wetenschap in te gaan. Ook dat is voor mij maatschappelijke impact, en dus valorisatie.
Dat klinkt als een breed takenpakket.
Gelukkig hebben we binnen de Universiteit Utrecht al veel initiatieven gericht op maatschappelijke impact. Denk aan Open Science, Public Engagement, de Green Office of Incluusion* – er gebeurt al heel veel. Dat beperkt – gelukkig maar – mijn takenpakket. Hierin spelen de onderwerpen ondernemerschap en publiek-private samenwerking een belangrijke rol.
Ik werk veel samen met collega’s bij de faculteiten, denk aan facultair onderzoeksbeleid en de Research Support Offices, en met Utrecht Holdings, het UU Centre for Entrepreneurship en UtrechtInc**. En natuurlijk met collega’s bij de universitaire bestuursdienst, zowel vanuit de directie Student, Onderwijs & Onderzoek als met collega’s van andere directies.
Hoe helpt de universiteit mensen met een goed idee?
Onlangs hebben we een gids gepubliceerd voor medewerkers die overwegen vanuit hun onderzoek een bedrijf te starten. In de vorm van een stappenplan worden alle te nemen stappen beschreven. Hierbij kun je denken aan de bescherming van intellectueel eigendom en hoe je aan de benodigde licenties komt, maar ook aan het opstellen van een goede businesscase en het verwerven van financiering. De gids gaat ook in op de beschikbare diensten en faciliteiten die bestaan om hierbij te helpen.
Een ander voorbeeld zijn de aanvullende middelen voor Bovenfacultaire Ondernemerschapsprojecten, waarmee bijvoorbeeld een proof-of-concept studie of de ondersteuning van een business developer gefinancierd kan worden. Onderzoekers kunnen hier via het Research Support Office van hun faculteit een aanvraag voor doen.
Hoe komt zo’n gids of regeling tot stand?
Behalve het vertalen van beleid naar concrete acties hebben mijn collega’s en ik echt een signaleringsfunctie. Wat speelt er? Hoe kan het beter? In het geval van het potje voor Bovenfacultaire Ondernemerschapsprojecten kwam het signaal vanuit de Research Support Offices dat vrijwel alle subsidies gericht zijn op een concreet onderzoeksproject - of op grootschalige proof-of-concept studies. Er ontbrak nog een financieringsmogelijkheid om vroege soms nog minder uitgewerkte ideeën een stap verder te brengen. Gelukkig erkende het College van Bestuur dit ook, en kon er extra geld vrijgemaakt worden.
In anderhalf jaar tijd hebben we twaalf projecten gefinancierd, het vult echt een hiaat op. Een jonge postdoc-onderzoeker vertelde me dat deze financiering het mogelijk heeft gemaakt de route naar een spin-off te verkennen. Anders was zijn onderzoek waarschijnlijk op de plank blijven liggen. Daarom doe ik dit werk. Om onderzoekers helpen een verschil te maken.
Voor mij is valorisatie het gebruikmaken van wetenschappelijke kennis in de praktijk.
Wat vind je zelf een mooi voorbeeld van ondernemerschap aan de Universiteit Utrecht?
Lastig, er gebeurt zo veel! Ik vind het mooi om te zien hoeveel onderzoekers bezig zijn om ondernemerschap te verkennen. Jonge onderzoekers met veel enthousiasme, die niet bang zijn om iets uit te proberen. Vanuit hun onderzoeksgroep werken ze samen met bedrijven en als dat goed uitpakt zetten ze door, bijvoorbeeld in een spin-off of een grotere publiek-private samenwerking.
Een heel mooi voorbeeld vind ik de Utrecht Data School. Ze dienen een maatschappelijk nut, genereren inkomsten met derde geldstroomprojecten en zijn heel zichtbaar. Ze delen hun kennis op een leuke en ondernemende manier, het plezier straalt er aan alle kanten vanaf.
Uitgelicht: de Utrecht Data School
Ondernemen met jouw onderzoek?
Ben je in dienst bij de Universiteit Utrecht in een academische functie en denk je erover om je eigen onderneming te starten? Dan is de gids Van Onderzoeker naar Academisch Ondernemer samengesteld voor jou. In deze gids zetten we de stappen die je moet doorlopen om een onderneming te starten op een rijtje. Ook laten we zien bij welke ondersteuningsdiensten je terecht kunt.