Elbert de Jong (1987) is hoogleraar privaatrecht aan het Utrecht Centre for Accountability and Liability Law (Ucall) en het Molengraaff Instituut voor Privaatrecht. Zijn expertise ligt op het terrein van het verbintenissenrecht, met een focus op het aansprakelijkheidsrecht. 

Zijn ambitie is om vernieuwend (multidisciplinair) onderzoek te doen naar maatschappelijke vraagstukken die de agenda van het verbintenissenrecht zijn gaan beheersen, of dat naar verwachting in de toekomst zullen gaan doen. Hij streeft ernaar om een multidimensionale methode te hanteren. Waar mogelijk brengt hij deze ambitie ook in zijn onderwijs tot uiting (zie hieronder). 

In zijn onderzoek richt De Jong zich op thema’s op het terrein van het verbintenissenrecht, het burgerlijk procesrecht en de positie van de civiele rechter in het staatsbestel. Hij publiceerde onder meer over het voorzorgsbeginsel in het aansprakelijkheidsrecht, de verhouding tussen innovatie en het aansprakelijkheidsrecht, gebods- en verbodsacties in het kader van gezondheids- en milieurisico’s, Europees aansprakelijkheidsrecht, overheidsaansprakelijkheid en mensenrechten, klimaatverandering en aansprakelijkheid, de prejudiciële vraagprocedure in het civiele recht, causaliteit, het belang van macro-effecten in rechterlijke beslissingen en motivering van civiele beslissingen.

Daarnaast geeft hij met regelmaat lezingen in zowel binnen- als buitenland en is hij betrokken bij het organiseren van (nationale en internationale) congressen en seminars. De Jong is redactielid van het Nederlands Tijdschrift voor Burgerlijk Recht. Ook is hij raadsheer-plaatsvervanger in het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.

Veranderend verbintenissenrecht

De komende jaren zal De Jong zich in zijn onderzoek in het bijzonder richten op de wijze waarop het privaatrecht zich verhoudt tot maatschappelijk complexe vraagstukken. Hierbij moet in het bijzonder worden gedacht aan gezondheids- en milieuvraagstukken, duurzaamheidsvraagstukken en vraagstukken die verband houden met innovatie en nieuwe technologieën. In dat onderzoek komt enerzijds de juridische vraag naar voren in welke mate het privaatrecht en de daarin besloten liggende leerstukken voldoende toegerust zijn op dergelijke vraagstukken, alsmede of, en zo ja hoe het privaatrecht aanpassing behoeft. Denk hierbij aan vragen naar de (privaatrechtelijke) verplichtingen van overheden en bedrijven in het kader van klimaatverandering. Of denk aan de vraag in welke mate het contractenrecht voldoende is ingericht op de totstandkoming van een circulaire economie. Eveneens kan worden gedacht aan kwesties van aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid bij autonome intelligente systemen. Anderzijds richt De Jong zich op de (deels) empirische vraag in welke mate het privaatrecht kan bijdragen aan de maatschappelijk gevoelde behoefte aan normstelling, gedragsbeïnvloeding en/of redresmogelijkheden ten aanzien van maatschappelijk complexe vraagstukken. Bijvoorbeeld: in hoeverre kan het civiele recht effectief worden ingezet ter behartiging van maatschappelijke belangen? In welke mate kunnen producenten via de privaatrechtelijke weg ertoe worden aangezet om veilige(re) producten te ontwikkelen? Wat zijn de maatschappelijke effecten van privaatrechtelijke procedures tegen private actoren, zoals oliebedrijven, in het kader van klimaatverandering? Op de achtergrond speelt hierbij steeds ook de vraag wat de betekenis is van macro-argumenten (d.w.z. argumenten aangaande de maatschappelijke effecten van wetgeving & rechtspraak) bij verschillende verbintenisrechtelijke leerstukken.

Toekenningen

Voor zijn werk heeft De Jong enkele onderscheidingen ontvangen, waaronder een KNAW Early Career Partnership (2020), NWO-Rubicon-beurs (2016), KNAW ledenfonds-beurs (2016) en de publicatieprijs van de Vereniging voor Burgerlijk recht (2014). Een voordracht voor de G.J. Wiarda-prijs 2019 van de Universiteit Utrecht eindigde in een eervolle vermelding. Zie voor meer informatie het tabblad CV.

Maatschappelijke impact 

De Jong streeft ernaar zijn onderzoeksresultaten met een breed maatschappelijk publiek te delen. Daartoe trad hij onder meer op als expert in de Tweede Kamer, werkt(e) hij mee aan het door de Volkskrant en de KNAW georganiseerde Kenniscafé in De Balie, gaf hij verschillende interviews voor nationale media, zoals NOS en RTL nieuws, en verzorgt hij lezingen en cursussen voor advocatenkantoren, beroepsorganisaties, beleidsmakers op ministeries en kennisinstituten zoals het RIVM.

Onderwijsvisie

In zijn onderwijs zet De Jong onder meer in op een kruisbestuiving tussen onderzoek en (bachelor en master) onderwijs. Het is zijn ambitie om studenten op te leiden die niet alleen gedegen kennis hebben van het geldende recht, maar ook in staat zijn om met een academische en kritische denkwijze oplossingen te vinden voor nog onbeantwoorde vraagstukken binnen het verbintenissenrecht. Hij probeert de kruisbestuiving tussen onderzoek en onderwijs ook te laten plaatsvinden door talentvolle studenten vroegtijdig bij onderzoek te betrekken. In sommige gevallen resulteert dit in wetenschappelijke co-publicaties en congrespresentaties.

• Publicaties